“Сузгич” (Ибратли ҳикоя)

Бир куни қари отахоннинг олдига келган таниши иштиёқ билан гап бошлади:

— Дўстларингиздан бири ҳақида қизиқ гап эшитдим, ҳозир сизга ҳам айтиб бераман.

— Тўхта-тўхта, — жавоб қилди қария, — эшитганларингни айтишингдан олдин бу гаплар учта “сузгич”дан ўтиши керак.

— “Сузгич”? — ҳайрон бўлди киши.

— Ҳа, — тасдиқлади уни отахон, — дўстим ҳақида гапиришдан олдин айтмоқчи бўлган гапингни ўша “сузгич”лардан ўтказиб олишим керак. Биринчи “сузгич”, бу — ҳақиқат. Айт-чи, гапларинг ростлигига ишончинг комилми?

— Йўқ, — жавоб берди киши, — бу гапни ўзим ҳам бошқа бировлардан эшитдим.

— Демак, бу гап чинлигига шубҳанг бор. Иккинчи “сузгич” номи — яхшилик, яъни гапинг яхшиликка хизмат қилиши керак. Дўстим ҳақида айтмоқчи бўлган гапинг ҳам хушхабарми?

— Йўқ, аксинча, у жуда ёмон хабар…

— Демак, аллақандай ёлғонни, бунинг устига, ёмон хабарни айтмоқчисан. Аммо сенинг гапингда яна бир “сузгич”дан ўтиш имкони бор — айтаётган гапинг менга бирон наф келтирадими? Бу гап қанчалик фойдали?

— Менимча… унчалик фойдали эмас… — каловланди киши.

— Хўш, айтадиган гапинг ёлғон бўлиши мумкин, бунинг устига, у ёмон ва фойдасиз гап бўлса, уни эшитиб нима қиламан? — деди қария қатъий. — Миш-мишларни тарқатиш ва яқин инсонингни ғийбат қилиш ҳеч қачон яхши иш ҳисобланмаган. Шунга қарамай, одамларнинг бу “эрмак”лари ҳамиша барча томошалар ичида энг эътибор тортувчиси бўлган. Бу “машғулот”дан инсон ўзини қандай сақлаши мумкинлигини билишни истасанг, мана шу учинчи “сузгич” — иш берадиган усул. Яъни ҳеч ким наф кўрмайдиган гапни айтмаганинг, у эшитган ерингда қолгани маъқул.

Манба: tasvir.uz “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг