İsrail-Hamas görüşmeleri: Ateşkes mi sağlanacak yoksa savaş sürecek mi?

Hamas hareketinin üst düzey heyeti, Mısır arabuluculuğunda Kahire'de bir araya gelerek 18 aydır süren silahlı çatışmaları sona erdirme yollarını görüşüyor. Hamas yetkilileri, görüşmeler sırasında ateşkes için yeni önerilerin tartışıldığını, ancak silah bırakma konusunun gündemde olmadığını özellikle vurguladı. Silahların teslim edilmesi, İsrail'in temel taleplerinden biri olarak kalmaya devam ediyor.

AFP haber ajansına isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan Hamas yetkilisi, grubun "mahkûmların eş zamanlı olarak değişimi ve beş yıllık uzun vadeli bir barış anlaşmasına hazır olduğunu" ifade etti.

Yeni ateşkes girişimleri, İsrail'in 10 rehinenin serbest bırakılması karşılığında sunduğu 45 günlük ateşkes teklifinin Hamas tarafından reddedilmesi sonrasında gündeme geldi. Hamas, İsrail'in teklifini "eksik ve yetersiz" bulduğunu belirterek daha kapsamlı ve sürdürülebilir bir anlaşma yapılmasını önerdi.

Şu anda Mısır ve Katar'ın sunduğu arabuluculuk planına göre, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve beş yıllık bir ateşkes anlaşması hedefleniyor. Ancak Hamas'ın silahsızlandırılması ve Gazze'nin savaş sonrası geleceği konularında hâlâ çözülmemiş meseleler bulunuyor.

Hamas, sürekli olarak İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesini ve bölgedeki insani durumu iyileştirmek amacıyla gıda ve tıbbi malzeme sevkiyatının artırılmasını talep ediyor. İsrail ise Ekim 2023 saldırılarında kaçırılan tüm rehinelerin serbest bırakılmasını ve Hamas'ın tamamen silahsızlandırılması şartlarından başka hiçbir şartı kabul etmiyor.

Mart ayında İsrail, Gazze'ye yönelik askeri operasyonlarını yeniden başlattı. Ocak ayında başlayan barış sürecinin ilk aşamasında bölgede kısmi bir sükûnet sağlanmıştı. İsrail ordusu, operasyonları yeniden başlatmakla Hamas'ı rehineleri serbest bırakmaya zorlamayı umuyor.

Son verilere göre Mart ayının ikinci yarısından itibaren Gazze'deki çatışmalarda 2111 Filistinli hayatını kaybetti. Gazze'deki savaşın toplam ölü sayısı ise 51 bin 495 kişiye ulaştı.

Hatırlatmak gerekirse, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas üyeleri İsrail topraklarından 251 kişiyi rehin almıştı. Şu anda rehinelerden 58'i halen Gazze'de tutuluyor. İsrail ordusuna göre, Gazze'de tutulan rehinelerden 34'ünün hayatını kaybetmiş olabileceği belirtiliyor.

Gazze'de insani kriz de derinleşiyor. Son olarak bölgeye düzenlenen saldırılar sonucunda birkaç kişi daha hayatını kaybetti. Gazze şehrinde yerleşim alanına yapılan saldırıda 10 kişi yaşamını yitirirken, 20'den fazla kişi enkaz altında kaldı. Şehrin Eş-Şati mülteci kampına yönelik saldırıda ise üç kişi daha öldü.

Gazze halkı için başka bir tehlike ise yeterli miktarda gıda ve ilacın ulaştırılmamasıdır. BM Dünya Gıda Programı, Gazze'deki aşevlerine son stokların ulaştırıldığını ve önümüzdeki günlerde gıda stoklarının tamamen tükeneceğini duyurdu. Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus ise Gazze'de tıbbi malzeme ve ilaçların da bitmek üzere olduğunu belirtti. Ghebreyesus, insani yardım araçlarının Gazze'ye girişine izin verilmesi için ablukanın derhal kaldırılması çağrısında bulundu.

Ancak İsrail bu iddiaları reddederek Gazze'de bir kıtlık olmadığını öne sürüyor. İsrail, yardımların durdurulması yoluyla Hamas üzerinde baskı oluşturarak rehinelerin serbest bırakılmasını hedeflediğini belirtiyor.

Şu anda müzakereler devam ediyor ancak iki tarafın önemli talepleri hâlâ çözümsüz durumda. Bu durum ise barışın sağlanması ihtimalini daha da karmaşık hale getiriyor. İsrail yetkilileri henüz Hamas'ın yeni teklifleri hakkında herhangi bir açıklama yapmadı. Telegram’da «Zamin»i takip edin!