Analiz: Rusya-Ukrayna savaşı sona mı yaklaşıyor?

İstanbul'a dönüş: Vladimir Putin'in görüşmelere dönme teklifi savaşın sonunu yakınlaştıracak mı?

BBC Rusça Servisi muhabiri Elizabeth Focht açıklıyor.

Vladimir Putin'in Kremlin'de gazetecilere yaptığı gece konuşmasında iki önemli noktaya dikkat çekiliyor.

Öncelikle Rusya Devlet Başkanı ateşkesi 30 gün uzatma fikrinden vazgeçti. Ukrayna ve Avrupa'daki müttefikleri uzun vadeli bir barışın özlemini çekiyor. Putin ise Ukrayna'nın daha önceki ateşkesleri ihlal ettiğini söyleyerek ateşkesi istemedi (Ukraynalı yetkililer Rusya'nın ateşkes sırasında da benzer ihlallerde bulunduğunu ileri sürmüştü).

İkincisi, Ukrayna ile doğrudan görüşmelere başlamaya hazır olduğunu defalarca dile getiren Putin, ilk kez Kiev'e görüşme için kesin bir tarih ve yer önerdi: 15 Mayıs, İstanbul. Rusya Devlet Başkanı'nın bu sözlerinden, aslında üç yıl önce askıya alınan müzakerelerin yeniden başlatılmasını önerdiği anlaşılıyor.

Daha sonra 2022 baharında Rusya ve Ukrayna heyetleri Belarus ve İstanbul'da bir araya geldi. Bu diyalog sonucunda Ukrayna'nın güvenlik garantileri karşılığında tarafsız statüyü kabul edebileceği, işgal altındaki topraklar konusunun Putin ve Zelenskiy tarafından şahsen görüşüleceği belirtilen İstanbul Bildirisi yayımlandı. Anlaşma sonunda suya düştü.

Ukraynalı yetkililerin, Vladimir Putin'in kendilerini İstanbul'da bir toplantıya davet edeceğini bilip bilmedikleri ise bilinmiyor. Kremlin'in bu öneri için seçtiği biçim, Rusya Devlet Başkanı'nın niyetlerinin ciddiyeti konusunda şüpheler uyandırıyor.

Her iki durumda da Putin'in önerisi Kiev'i zor durumda bırakıyor. Öte yandan Ukrayna, müttefiklerinin de desteğiyle, haftalardır Rusya ile gerçek müzakerelerin ancak düşmanlıkların sona ermesinden sonra başlayabileceği konusunda ısrar ediyor. Öte yandan savaşı bir an önce bitirmek isteyen Donald Trump liderliğindeki ABD, Kiev'e baskı yapıyor.

Kiev, Moskova ile doğrudan görüşmelere başlamayı kabul ederse, çok sayıda bilinmeyenin olduğu karmaşık bir diplomatik süreç başlayacak. İşgal altındaki topraklara ne yapılmalı? Kiev hangi güvenlik garantilerine sahip olacak ve bunları kim sağlayacak? Ukrayna'nın dört bölgesinin ilhakından önce hazırlandığı göz önüne alındığında, İstanbul Bildirisi dönemindeki belgelere geri dönmek mümkün müdür? Rusya her türlü uzlaşmaya hazır mı?

Bunların hepsi çok acı sorular. Er ya da geç bu soruların cevabını aramak zorunda kalacaklar. Şimdilik Ukrayna'nın Kremlin'in çağrısına nasıl yanıt vereceğini bekleyip göreceğiz.

Haberler