Sosyal medyayı "sallayan" "Homay" şarkısını kim söylüyor?

Başkortistanlı "Ay Yola" grubunun seslendirdiği "Homay" şarkısı mart ayından bu yana dünya listelerinde liderliği bırakmıyor. Şarkı, Shazam uygulamasının küresel sıralamasında ilk beşe girdi ve TikTok'ta her gün birçok video bu şarkı eşliğinde çekiliyor.

"Ay Yola" grubu nereden çıktı? "Homay" şarkısının başarısının sırrı ne? Başkurt izleyiciler neden eleştirdi? İşte tüm bunların cevabı.

Başkurt grubu, her biri daha önce müzik deneyimine sahip üç kişiden oluşuyor. Grubun kurucusu, daha önce DJ Sever takma adıyla birçok ünlü projede çalışmış ve Rusya'nın "Makimum" radyosunda program yapmış olan Ruslan Şayhitdinov’dur.

^{Fotoğraf: Instagram}
"Ay Yola" grubunun vokalisti Adel, Ruslan Şayhitdinov'un kızı olup 16 yaşından beri sahneye çıkıyor ve birçok müzik yarışmasında birincilik kazanmıştır. Baba ve kızı daha önce "Musume" adlı müzik projesini kurmuş ve Rusça ve İngilizce şarkılar seslendirmiştir. 2019 yılında Şayhitdinov’lar TNT kanalındaki "Şarkılar" programına Timati ve Basta ile katılmış ancak finale kalamamıştır.

Grubun üçüncü üyesi Rinat Ramazanov, Başkortistan'ın tanınmış multi-enstrümantalisti ve Halk Sanatçısıdır. Grup içinde kuray çalıyor ve bazı vokal partilerini seslendiriyor. Daha önce kendi "Argımak" adlı etno-projesini kurmuştur.

Şayhitdinov'a göre, "Ay Yola" grubu geçen yıl kuruldu.
"Geçen yıl 50 yaşına bastım ve şehrimiz Ufa'nın 450. kuruluş yıldönümünü kutladık. Kendime ve şehrime hediye olarak bir marş yazmaya karar verdim. Bunun için bir kuray çalgıcısına ihtiyacım vardı ve bana Rinat Ramazanov'a başvurmam tavsiye edildi. Böylece birlikte çalışmaya başladık. Kurayın elektronik müzikte harika tınladığını keşfedince "Ay Yola" isimli projeyi kurmaya karar verdik," dedi Ruslan.

Yeni grup tamamen Türk etnik kültürüne dayanıyor ve bu nedenle tüm şarkılar Başkurtça söyleniyor.

"Homay" şarkısı neden bu kadar popüler oldu?

Müzik uzmanları bu konuda hâlâ tartışıyor. Bazıları bunu tesadüfe ve uygulama algoritmalarına bağlıyor; zira bu algoritmalar sık sık yeni sanatçıları yukarı çıkarıyor. Diğerleri ise popülerliğin sırrının şarkının temasında olduğunu vurguluyor. Türk epik şiirleri birçok kültürün temelini oluşturuyor ve bu yüzden farklı ülkelerdeki insanlar bu şarkıyı sevdiler.

Şu anda pek çok kullanıcı bu şarkıya video hazırlıyor. Örneğin, genç kadınlar annelerinin ve büyükannelerinin kızlık soyadlarını hatırlayıp aile tarihlerini canlandırıyorlar. Genel olarak, şarkının etnik içeriği pek çok kişiyi kendi kültürlerine daha derinden dalmaya teşvik etti.

Şarkı özellikle Özbekistan, Kazakistan ve Türkiye gibi ülkelerde büyük ilgi gördü. Sonrasında sadece BDT ülkelerinde değil, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Hollanda, Almanya, BAE, Birleşik Krallık, İsveç ve Güney Kore'de de en iyi şarkılar listesine girdi. Bu başarının sebebi, elektronik müzik ile halk çalgılarının ilgi çekici birleşimi olarak gösteriliyor.

Eleştirmenler, günümüzde bir şarkının popülaritesinin tahmin edilmesinin çok zor olduğu konusunda hemfikir. Ruslan Şayhitdinov ise şarkıda gerekli tüm unsurların bir araya geldiğine inanıyor.

"Aslında her şey çok basit. Şarkının sırrı dinleyicilerin onu sevmesi ve kalplerine dokunması. Adel'in imajı, sesi ve dombranın sesi öyle uyumlu birleşti ki, insanlar şarkıyı kendiliğinden desteklemeye başladı. Sonra radyo istasyonları katıldı, insanlar trendler oluşturmaya, dans etmeye, şarkı söylemeye, milli kıyafetlerini göstermeye başladı. Bu şarkının tam bu zamanda ve bu yerde çıkması gerekiyordu ve öyle de oldu," dedi.

Sanatçı ayrıca şarkı ve grubun tanıtımı için büyük bütçeler harcanmadığını belirtti.

"Homay" şarkısı, eski Türk kültürlerinde yer alan efsanevi bir kuşu anlatıyor.

Şarkıda "Homay" (Hüma) kuşunun Başkurt destanı "Ural-Batır"daki imajı yansıtılıyor. Destanda "Homay", göksel tanrı "Samrau" ile Güneş'in kızıdır ve Ural-Batır'a kötü güçlerle savaşmak için elmas kılıç ve efsanevi "Akbuzat" atını hediye eder. "Homay" sadece müttefik değil, aynı zamanda Ural-Batır'ın eşi olur.

Şarkıda "Homay"ın Ural-Batır'a sonsuz yaşam kaynağına giden yolu gösterdiği, ancak Ural-Batır'ın bu kaynaktan içmek yerine onu tüm insanlık için korumaya karar verdiği anlatılıyor. Bu olaylardan sonra "Homay", sadık bir sevgili olarak sonsuza dek leyleğe dönüşür.

Şarkı, "Homay"ın anavatanına ve eski geleneklere sadakatini, yabancılarla evlenmeyi reddetmesini ve vatanına sadık evlatlar yetiştirmesini vurguluyor. Ayrıca Başkurt kadınlarının güçlü ve sadık ruhunu yansıtıyor.

"Ay Yola" grubu şimdiye kadar sadece iki şarkı çıkardı: Şubat ayında "Batır" ("Kahraman") ve Mart ayında "Homay". Ancak grup üyeleri tüm projenin "Ural-Batır" destanına adanmış bir albüm olduğunu ve şarkıların "dizi" formatında yayınlanacağını belirtti.

Başkurtların bir kısmı şarkıyı neden eleştirdi?

Başkurt izleyicilerin bir bölümü, Adel'in anadilindeki telaffuzundan memnun olmadığını dile getirdi. İnsanlara göre pek çok ifadeyi anlamak zor ve Rusça aksan hissediliyor.

Sosyal medyada sadece yorumlar değil, "Ben Başkurtum ve şarkıda ne söylendiğini anlamıyorum" tarzında bağımsız videolar da ortaya çıktı. Ancak kızı savunan dinleyiciler de bulundu. Onlara göre her şey vokalin özelliklerine bağlı.

Adel eleştirilere sakin yaklaştı ve yarı Rus olduğunu, ailesinde Başkurtça konuşulmadığını belirtti.

"Ancak bu benim halk kültürüne olan ilgime ve anadilimde şarkı söylememe engel değil. Aksanla ilgili yorumları normal karşılıyorum; bazı dinleyiciler aksine bunu özgün buldu," dedi. Telegram’da «Zamin»i takip edin!