88 milyon dolarlık metan izleme uydusu uzayda kayboldu

BBC News’e göre, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynayan 88 milyon dolarlık MethaneSat uydusuyla iletişim kesildi ve şu anda bağlantının yeniden sağlanması mümkün değil. Bu uydu, petrol ve gaz endüstrisinden kaynaklanan metan gazı emisyonlarını tespit etmek amacıyla tasarlanmıştı.

Proje, ABD merkezli saygın çevre koruma kuruluşu Environmental Defense Fund (EDF) tarafından yürütüldü. Google ve Jeff Bezos gibi teknoloji devleri projeye maddi destek sağladı. Uydu geçen yıl SpaceX roketiyle yörüngeye fırlatılmıştı ve 5 yıl boyunca metan salımlarını tespit ederek dünya genelindeki bilim insanları ve hükümetler için açık veri sunması planlanmıştı.

EDF yetkililerine göre, MethaneSat ile iletişim on gün önce kesildi ve ilk analizlere göre cihazın güç kaybına uğramış olabileceği tahmin ediliyor. Kuruluş, uydunun yeniden çalıştırılma ihtimalinin oldukça düşük olduğunu belirtti.

Metan, sera gazları arasında en güçlü etkilerden birine sahiptir. Atmosferde uzun süre kalmasa da, 100 yıllık bir süreçte karbondioksite kıyasla 28 kat daha güçlü ısınma etkisine sahiptir. Uluslararası toplum, 2030 yılına kadar metan emisyonlarını %30 oranında azaltma konusunda anlaşmaya varmış olsa da, Avrupa Uzay Ajansı’nın verilerine göre küresel metan salımları hâlâ artmaktadır.

MethaneSat bu mücadelede devrim niteliğindeydi, çünkü son derece hassas sensörleri sayesinde yalnızca büyük emisyonları değil, aynı zamanda tarım ve atık sahalarındaki dağınık metan kaynaklarını da tespit edebiliyordu.

Şu anda metan gazı izleme imkanları çoğunlukla özel şirketlerin elinde bulunuyor ve bu da büyük kirleticilerin tespitinde şeffaflığı zedeliyor. MethaneSat ise verilerini halka açık şekilde sunarak bu sorunu çözmeyi amaçlıyordu.

Google projeye destek vererek yapay zeka teknolojileriyle küresel bir metan haritası oluşturmayı planlıyordu.

EDF’nin vurguladığına göre, bu kayba rağmen projeden elde edilen yazılım gelecekteki girişimlerde kullanılabilir. Yeni bir uydu fırlatılıp fırlatılmayacağına dair henüz net bir karar alınmış değil.

CarbonMapper ve ESA’nın Sentinel-5P uyduları tarafından yapılan gözlemler, küresel metan izleme alanındaki başlıca açık kaynaklar arasında yer alıyor. Ancak bu uydu programının Ekim 2024’te sona ermesi planlanıyordu. Ne kadar süre daha çalışacağı ise henüz bilinmiyor.

Sonuç olarak, MethaneSat’in kaybı küresel ölçekte iklim izleme ve şeffaflık çabalarına önemli bir darbe vuruyor. Bu olay, iklim sorunlarının çözümünde teknolojik yaklaşımların önemini gösterirken, aynı zamanda bu yaklaşımların zayıf yönlerini de ortaya koyuyor. Telegram’da «Zamin»i takip edin!