Тілдер жүректерді біріктірсе - әлем жақындайды. ЮНЕСКО Бас конференциясының 43-сессиясының құрамына кірген Самарқант мемлекеттік шет тілдер институтының студенттері мен оқытушылары дәл осыны дәлелдеді.
Биыл күзде Самарқант әлемнің ондаған тілінде - ағылшын және француз тілдерінен бастап араб, қытай және орыс тілдерінде сөйлейтін қалаға айналды. Бірақ негізгі тіл, бәлкім, өзара түсіністік тілі болды. 194 елден келген көптеген делегаттар мен қонақтардың арасында СамДЧТИ-дің төрт жүзден астам еріктілері мен аудармашылары - тілдерді білу достық, құрмет пен ынтымақтастықтың құралына айналған жастар жұмыс істеді.
Олар делегацияларды әуежайда қарсы алды, қонақтарды шығарып салды, мәжіліс залдарында, форумдарда, дөңгелек үстелдерде, мәдени кештерде көмектесті. Тыңдады, аударды, күлімсіреді, түсіндірді, кейде жай ғана қажетті залды табуға көмектесті - бірақ мұның бәрін үлкен міндет сезімімен жасады. Өйткені бұл күндері олардың әрқайсысы Өзбекстанның бет-бейнесі болды.
"Біз өзімізді жай ғана аудармашы емес, мәдениеттер арасындағы делдал ретінде сезіндік," - дейді еріктілердің бірі Каримова Диёра, роман-герман тілдері факультетінің бірінші курс студенті. "Бұл жай ғана тәжірибе емес. Бұл әр сөздің мағынасы бар өмір."
ЮНЕСКО жай ғана ұйым емес. Бұл әлемді күшпен емес, өзара түсіністік, білім, мәдениет арқылы құруға болады деген идея. СамДЧТИ студенттері бұл идеяны дәрістерде оқып қана қоймай, оны жанды түрде жүзеге асырады. Өйткені тілді үйрену құрғақ грамматика немесе емтихан емес. Бұл басқа адамды есту, оның интонацияларын түсіну, айырмашылықтарды байлық ретінде қабылдау қабілеті.
Самарқандық жігіт африкалық делегаттың сөзін аударса, орыс филологиясы факультетіндегі қыз француз журналисіне көмектессе, бұл жай ғана диалог емес. Бұл елдер арасындағы сенімнің пайда болуы. ЮНЕСКО миссиясының мәні де осында: адамдардың санасында бейбітшілік орнату.
Бүгінгі таңда тілдерді білу сән-салтанат емес, қажеттілікке айналуда, әсіресе шекаралар барған сайын шартты болып бара жатқан әлемде. Шет тілдерін үйрену - бұл мансап қана емес, саналылық, басқа мәдениеттерді құрметтеу жолы. Сондықтан, СамДЧТИ-дің мұндай ауқымды конференцияға қатысуы тек іс-шараны ұйымдастыруға ғана емес, сонымен қатар халықаралық диалог идеясын дамытуға да үлес қосады.
Институт қызметкерлерінің айтуынша: мұндай бастамалар студенттерге білімнің практикалық құндылығын түсінуге көмектеседі. Аударма, еріктілік, мәдениетаралық қарым-қатынас - мұның бәрі шынайы білім беру үдерісінің бір бөлігіне айналады, мұнда тіл оқу пәні болудан қалып, көпірге айналады.
Ғасырлар бойы керуен жолдары тоғысқан Самарқанд қаласы қайтадан өркениеттер тоғысының символына айналуда. Бұрын мұнда саудагерлер мен данышпандар кездессе, енді әлемге түсіністік үнін әкелетін жас лингвистер, мұғалімдер мен еріктілер кездеседі.
СамДЧТИ роман-герман филологиясының деканы У.У. Саттаров атап өткендей: "Біздің студенттер аударғанда, олар жай ғана басқа тілде сөйлемейді. Олар "өзінікілер" мен "бөтендер" жоқ кеңістікті жасайды. Тек бір-бірін түсінгісі келетін адамдар бар."
Бәлкім, ЮНЕСКО армандаған шынайы әлем дәл осындай сөздерден, күлкіден, ым-ишарадан басталар.
Авторлар:
Ахмедова Парвина Абдуманноновна,
волонтер, аудармашы және СамДЧТИ оқытушысы
Эргашева Дилноза Тохировна,
СамДЧТИ оқытушысы
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
