2025 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша Өзбекстанның халықаралық қорлары шамамен 60 миллиард АҚШ долларына жетті, олардың 80 пайыздан астамы алтыннан тұрады. Орталық Банк қорларды әртараптандыруды бастап, АҚШ Қаржы министрлігінің вексельдеріне шамамен 1 миллиард доллар инвестиция салды.
Бұл ақпаратты Орталық банк төрағасының орынбасары Аброр Мирзо Олимов 2025 жылғы 27 қарашада Ташкентте өткен халықаралық дөңгелек үстелде хабарлады. Аброр Мирзо Олимов өз сөзінде халықаралық қорларды басқару философиясына назар аударды.
Оның айтуынша, халықаралық қорлар үш негізгі міндетті атқарады. Біріншіден, олар ақша-несие және валюта саясатын қолдайды.
Екіншіден, сыртқы әсерлерден тұрақтылықты қамтамасыз етіп, сыртқы соққыларға дайындалуға көмектеседі. Үшіншіден, нарықтарда елдің халықаралық міндеттемелерді орындау қабілетіне сенімді арттырады.
Өзбекстан қорларды басқаруда үш қағидатты ұстанады: қауіпсіздік, өтімділік және кірістілік. Олимовтың айтуынша, активтерді басқару кіріс әкелуі керек, бірақ қауіпсіздік пен өтімділік басым болуы қажет.
2020–2025 жылдары Өзбекстанның халықаралық қорлары 29 миллиард доллардан 60 миллиард долларға өсті. Бұл өсімнің негізгі себебі қорлардағы валютаның ұлғаюы емес, алтын бағасының күрт өсуі болды.
Физикалық көлемде Өзбекстанның алтын қорлары 12 миллион троя унциясын құрап, өзгеріссіз қалған, бірақ алтын бағасы 2020 жылғы 1 500 доллардан 2025 жылы 4 000 долларға дейін көтерілген. Олимовтың айтуынша, алтынның халықаралық қорларда атқаратын рөлі тек Өзбекстанда ғана емес, бүкіл әлемде артып келеді.
2018 жылы Орталық банктердің халықаралық қорларындағы алтынның үлесі 10 пайызды құраса, 2025 жылы бұл көрсеткіш 27 пайызға жетті. Бұл жаһандық белгісіздік, экономикалық тұрақсыздық және саяси шиеленіс секілді факторларға байланысты түсіндіріледі.
Мұндай жағдайда инвесторлар өз активтерін инфляциядан және нарықтағы ауытқулардан қорғау үшін алтынды таңдайды. Орталық банк 2024 жылы алғаш рет қорлардың бір бөлігін мемлекеттік бағалы қағаздарға орналастыра бастаған.
Алғашында 35 миллион долларлық инвестиция жасалса, кейін бұл көлем 1 миллиард долларға жеткізілген. АҚШ Қаржы министрлігінің вексельдеріне инвестиция салудың себебін түсіндіргенде, Олимов бұл нарықтың жоғары өтімділігімен, ашықтығымен және әртүрлі мерзімдегі мүмкіндіктерімен ерекшеленетінін атап өтті.
Олимовтың айтуынша, Өзбекстан басқа актив түрлеріне де инвестициялау мүмкіндіктерін зерттеуде. Алайда бұл үшін IT жүйелерінің толық интеграциясы қажет.
Дүниежүзілік банктің қолдауымен бұл бағытта бағдарламалық ұсыныстар әзірленіп, болашақта корпоративтік облигациялар мен басқа да халықаралық қаржы институттарының бағалы қағаздарына да инвестиция салынуы мүмкін.
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
