Son yıllarda dünya genelinde birçok şehir sakinini ciddi şekilde endişelendiren sorunlardan biri, sıçanların sayısındaki keskin artıştır. ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Hollanda ve diğer gelişmiş ülkelerin şehirlerinde bu durum giderek daha sık gözlemleniyor, diye bildiriyor yerel ve uluslararası yayınlar.
Uzmanlar bu tehlikeli eğilimi farklı şekillerde açıklıyor. Sebepler arasında şehir atıklarının zamanında toplanmasındaki sorunlar, eskimiş kanalizasyon sistemleri, hızlı yemek kültürünün artışı, ayrıca küresel iklim değişikliği ve kış mevsiminin yumuşak geçmesi gibi faktörler olduğu belirtiliyor.
Birleşik Krallık Haşere Kontrolü Derneği’nin (BPCA) verdiği bilgilere göre, son beş yıl içinde üye şirketlerden sıçanların yok edilmesine dair başvurular önemli ölçüde artmıştır. Örneğin, İngiltere’nin güneyinde faaliyet gösteren Cleankill şirketi, son iki yılda bu tür başvuruların %20 arttığını kaydetmiştir.
Durum ABD ve Kanada’da da keskinleşmiştir. Science Advances dergisinde yayımlanan bilimsel bir araştırmada, son 20 yıl içinde birçok şehirde sıçan aktivitesinin artışı kaydedilmiştir. Özellikle, Washington’da %400, San Francisco’da %300, New York’ta %160 ve Toronto’da %180 oranında artış belirlenmiştir.
Bilim insanları, sıçanların doğaları gereği çok verimli hayvanlar olduğunu vurgulamaktadır. Bir dişi yılda altı yavru doğurabilir ve her birinde on ikiye kadar yavru olabilir. Eğer kontrolsüz bırakılırsa, sadece iki sıçan bir yılda binden fazla yavru bırakabilir.
Ayrıca sıçanların “neofobi”si — yani yeni şeylerden ihtiyatlı bir şekilde korkmaları — onların yok edilmesi sürecini daha da zorlaştırmaktadır. Zehri önce küçük miktarda deneyip, sonra dikkatle tüketmeleri, onları geleneksel yöntemlerle yok etme imkânını azaltmaktadır. Bunun yanı sıra, bazı sıçanlarda belirli kimyasallara karşı bağışıklık geliştiren genetik mutasyonların da görüldüğü bildirilmektedir.
Bu nedenle haşere kontrol hizmetleri uzun süre etkili olan modern ilaçların kullanımına geçmekte ve yeni stratejiler geliştirmektedir. Ancak uzmanlar, bu önlemlerin etkinliğinin de sınırlı olduğunu vurgulamaktadır.
Uzmanlar, sıçanların sadece şehir altyapısına zarar vermediğini, aynı zamanda insan sağlığı için de büyük bir tehdit oluşturduğunu uyarmaktadır. Onlar leptospiroz, hantavirüs gibi tehlikeli hastalıkları yayabilir ve çeşitli enfeksiyonların kaynağı olabilir.
Telegram’da «Zamin»i takip edin!
