Son yirmi yıl içinde kitap okuma ilgisinin keskin biçimde azalması, uluslararası bilim insanlarını ciddi şekilde endişelendirmektedir. ABD nüfusu arasında düzenli olarak kitap, dergi veya elektronik yayın okuyanların sayısı neredeyse iki kat azalmıştır. Bu sonuca ilişkin bulgular “iScience” dergisinde yayımlanan son araştırmada yer almıştır.
Araştırmacılar, ABD Nüfus Sayım Bürosu tarafından gerçekleştirilen geniş kapsamlı zaman dağılımı anketi verilerini analiz etmiştir. 2003–2023 yılları arasında yapılan bu anketlere 15 yaşından büyük 236 binden fazla katılımcı iştirak etmiştir. Sonuçlara göre, 2000’li yılların başında katılımcıların yaklaşık yüzde 27’si her gün kitap veya yayın okumaya zaman ayırırken, 2023 yılına gelindiğinde bu oran sadece yüzde 16’ya düşmüştür.
Florida Üniversitesi bilim insanı Jill Sonke, bu durumla ilgili görüş bildirerek şunları vurguladı:
“Bu geçici bir dalgalanma değil, her yıl yaklaşık yüzde 3 oranında istikrarlı bir düşüş eğilimidir.”
Aynı zamanda okumaya devam edenlerin buna öncekinden daha fazla zaman ayırdığı kaydedilmiştir. Yirmi yıl önce günlük ortalama 1 saat 23 dakika olan süre, günümüzde 1 saat 37 dakikaya yükselmiştir. Bilim insanları bu süreci “kutuplaşma” olarak adlandırmaktadır: nüfusun bir kısmı kitaba giderek daha fazla yönelirken, birçok kişi tamamen okumadan vazgeçmiştir.
Uzmanlar, kitap okuma ilgisinin azalmasını dijital eğlencelerin artışı, kütüphanelere erişim imkanlarının sınırlanması, ayrıca ekonomik zorluklar ve sosyal faktörler nedeniyle boş zamanın azalmasıyla açıklamaktadır.
Bilim insanları, okumanın sadece kültürel bir değer değil, aynı zamanda insan sağlığı için önemli bir faktör olduğunun altını çizmektedir. Okuma, bilişsel yetenekleri geliştirir, stresi azaltır ve uzun ömre katkı sağlar.
Londra Üniversitesi Koleji profesörü Daisy Fancourt da konuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Böylesine basit ve herkes için erişilebilir bir uğraşın kaybolması, toplum için ciddi bir uyarıdır.”
