Dünyaya Özbek ürünlerini tanıtan girişimci kız hikayesi

2017 yılına kadar Malezya’da yaşayan Dildora Otajonova, kendi ifadesiyle, “Özbekistan’da gelişebileceğine inanmayan gençlerden biriydi.” Vizesini yenilemek için geri döndüğünde, geçici olarak bir tarım firmasında çalışmaya başladı ve bu onun düşüncelerini, planlarını değiştirdi.

Daha önce sadece Özbekistan’da değil, batıda da kadınların tarım sektöründe girişimcilik yapması hayal etmek zordu. Ancak şimdi dünya genelinde tarım alanında kendi başarılı işini kuran ve başarılar elde eden kadınlar artıyor.

Ülkemizde de böyle iş kadını girişimciler yok değil. Onlardan biri olan bugünkü konuğumuz Dildora Otajonova, genç yaşına rağmen Özbekistan tarım ürünlerini yurtdışına ihraç etme konusunda bir iş projesi başlattı.

Şu anda onun yönetimindeki “Teodora Goods” şirketi, yerel çiftçiler ve yabancı alıcılar arasında iş birliği kurmada köprü görevi görüyor.

Girişimcilikte ilk adım
— “Teodora Goods” şirketi 2018 yılında kuruldu, ancak benim ilk girişimcilik faaliyetim 16 yaşımda başladı. İnternette ilan vererek kendi “Erudit” adlı okuluma beş öğrenci kabul ettim. Dersleri her gün evimizin misafirhanesinde veriyordum. O zaman ilk maaşımı kazandım.

Bu arada, ondan da önce evleri temizleyerek para kazandığımı saymazsak... (gülüyor) Annem bazen ev temizlediğim için bana para verirdi. Kim bilir, belki de böyle küçük deneyimler çocukluğumuzdan itibaren kendi başımıza çalışabileceğimize büyük güven vermiştir.

“Özbekistan’a dönmek hiç planlarımda yoktu”
— 2017 yılına kadar Malezya’da yaşadım ve Özbekistan’a dönmeyi kesinlikle istemiyordum. Kendi ülkemizde gelişebileceğine inanmayan gençlerden biriydim, yanlış söylemiş olmam. Ancak bir gün vizemi yenilemek için Özbekistan’a döndüm.

Evde boş zaman geçirmek istemedim ve geçici de olsa bir tarım firmasında çalışmaya karar verdim. Çünkü Malezya’da tam da bu alanda çalışmaya başlamıştım.

Çalışırken Özbekistan’ın tarım ürünlerini ihraç etme potansiyelinin ne kadar zengin olduğunu anladım. İşime o kadar ilgi duydum ki, Malezya’yı unuttum ve geri dönmedim.

Bir yıl çalıştıktan sonra tarım sektöründe düzen kurmak istediğimi fark ettim. Mevcut eksikliklere göz yumarak sadece akışa kapılmaya hazır değildim. Bu yüzden bir yenilik yapmak gerekiyordu. Böylece hiç yatırım yapmadan kendi şirketimi açmayı başardım.

Bana çok soruyorlar: “Nasıl başardın?”

İlk sözleşme için %100 ön ödeme aldım. Kendi sorumluluklarımı ve görevlerimi mükemmel şekilde yerine getirmek için gerekli deneyime sahiptim.

Şirketimi açtığımda, ilk dört ay içinde ilk siparişi alacağımı kesin hedef olarak koymuştum. Ancak siparişi iki hafta içinde almaya başardım. Her şey böyle başladı.

İlk sipariş
— İlk siparişim 20 ton cevizdi. Talep, ceviz yarısının %90’a kadar sağlam olmasıydı. Cevizin yarısının nasıl göründüğünü herkes bilir. Eğer parçalanmışsa, “atık” olur. Bizim görevimiz ise %90 sağlam ceviz yarısını toplamaktı.

Bunun için gerekli ekipmanımız yoktu. Tüm 20 ton ürünü paketleyicilerle birlikte elle topladık. Bu yaklaşık 20 gün sürdü.

Sipariş müşterimizin laboratuvar testinden %100 geçti. Bu nedenle başarılı iş sözleşmelerinin başlangıcına büyük bir ivme kazandırdı. Dildora 2019 yılında “Girişimcilik alanına katkısı için” dalında “Tahsin” ödülüne layık görüldü.

“En zor olanı – kalıplaşmış insanlarla çalışmak”
— Ortaya çıkan sorun ve zorluklara bir sonraki sorumluluk olarak bakmaya alışkınım. Bu yüzden bugün önümdeki karmaşık görevleri sorun olarak adlandıramam. Ancak geriye dönüp baktığımda, en zor olanın insanlarla çalışmak olduğunu görüyorum.

Biliyor musunuz, bazen iş hayatımda hep aynı taktikle çalışıp başarısız olan, buna rağmen ders çıkarmayan ve hiçbir şeyi değiştirmeye çalışmayan çok insanla karşılaştım. Bazen öyle çiftçilerle çalışmak zorunda kalıyorum ki, onlarla işin içine yeni teknolojik süreçler sokmak çok zor oluyor.

Şansımıza, böyle insanlarla çalışma zorunluluğu gün geçtikçe azalıyor.

Neden özellikle tarım sektörü

— Ben formül yazan ve sorunları çözen bir insanım. Tarım sektörü karmaşık ve çok katmanlı bir görevdir. Üzerinde sadece çalışmak ve çözmek gerekir. Ben bundan sıkılmam!

Yakın gelecekteki planlar
— Yakın gelecekteki planlarımdan biri, tarım sektörünün tüm paydaşları için bir agro platformu oluşturacak ekibin bir parçası olmaktı. Burada yeni iş standartları oluşturulacak ve tüm süreçler otomatikleştirilecek.

Sevinç verici olan, bu gelecekteki “planlar” çoktan bizim “bugün”ümüz oldu. Bu proje üzerinde ortaklarla birlikte çalışmaya başlamamızın üzerinden bir ay geçti. Bunun için ihracattaki faaliyetimin %90’ını durdurmak zorunda kaldım. Ancak bu proje buna değer.

Telegram’da «Zamin»i takip edin!