Аллергия – заманауи дәуірде ең кең таралған денсаулық мәселелерінің бірі. Әлем халқының арасында әрбір бесінші адам аллергиядан зардап шегеді.
Дегенмен, көпшілік қышу, мұрын ағуы немесе кенеттен шаршаудың шынайы себебін білмейді. Аллергияны қалай анықтау, себептерін түсіну және денсаулыққа зиян келтірмей емдеу туралы осы мақалада сөз қозғалады.
Аллергия – бұл адам ағзасының қауіпсіз затқа ерекше реакциясы. Кейбір адамдарда аллергенмен байланыста ешқандай мәселе байқалмаса, басқаларында бірнеше минутта көздің жасаурауы, жөтел немесе мұрын ағуы пайда болады.
Бұл жағдай иммунитеттің шаң, жүн, тағам тәрізді зиянсыз бөлшектерді қауіп деп қабылдауынан туындайды. Иммун жүйесінің мұндай реакциясымен гистамин бөлуі аллергия белгілерін – қышу, мұрын ағуы, ісіну немесе бөртпелерді тудырады.
Аллергияның дамуына тұқымқуалаушылық үлкен рөл атқарады. Егер ата-ананың бірі аллергиялық болса, баланың аллергияға шалдығу қаупі шамамен екі есе артады.
Тағы бір фактор – сыртқы орта: күйзеліс, ластанған ауа, ұйқының жетіспеушілігі, дұрыс тамақтанбау және созылмалы аурулар да аллергия пайда болуына әсер етеді. Кейде аллергия күйзеліс немесе суық сынды күтпеген факторларға да байланысты болады.
Мысалы, қатты эмоциялар салдарынан теріде бөртпелер пайда болуы немесе суық ауада қышу мен қызару байқалуы мүмкін. Бұл ағзаның өзін ескерту тәсілі.
Аллергиямен күресте оны елемеу қауіпті. Егер белгілер қайталанса, дәрігерге көріну қажет.
Тек маман аллергияның нақты себебін анықтап, зиянсыз емдеу әдісін ұсына алады. Аллергия белгілерін анықтау үшін жалпы симптомдарға назар аудару керек: қышу, тері бөртуі, мұрын ағуы, жөтел, көз жасаурауы және шаршау.
Кейде терінің қызаруы, құрғауы және ерін не көз қабақтарының ісінуі байқалады. Ауыр жағдайда тыныс алу қиындайды.
Аллергияның түрлі түрлері болады. Тері аллергиясы қызыл дақтар, бөртпелер және қышумен көрінеді.
Мұндай жағдай көбіне жуғыш заттар, косметика немесе металл әшекейлермен байланыста пайда болады. Тағамдық аллергия сүтке, жұмыртқаға, жаңғаққа, балыққа, шоколадқа және цитрусты жемістерге реакция түрінде көрініс береді.
Бұл белгілердің алдын алу үшін аллергендерді анықтап, олардың әсерін азайту қажет. Аллергияны емдеу үшін дәрігерлер түрлі талдаулар өткізеді.
Ең кең таралған әдіс – тері сынамалары, онда аллерген заттардың микродозалары теріге жағылады. Сондай-ақ қан талдауы арқылы ағзаның аллергендерге қаншалықты сезімтал екені анықталады.
Тағамдық аллергияны анықтауда диеталық сынама қолданылады. Аллергияны емдеуде заманауи медицина бірнеше әдістер қолданады.
Алдымен аллергенмен байланысты азайту керек. Мысалы, үйде шаңды азайту, төсек-орындарды синтетикалық материалдарға ауыстыру және үнемі дымқыл тазалау жұмыстарын жүргізу ұсынылады.
Аллергия белгілерін жеңілдету үшін антигистаминді дәрі-дәрмектер қолданылады. Ауыр жағдайларда гормондық препараттар ұсынылады, бірақ оларды тек дәрігердің бақылауымен қолдану керек.
Аллергиямен күрестегі ең маңызды қадам – иммунотерапия. Бұл әдіс ағзаны аллергендерге біртіндеп үйретіп, ұзақ мерзімді нәтиже береді.
Сонымен қатар, салауатты өмір салты, дұрыс тамақтану және тұрақты дене белсенділігі аллергия белгілерін азайтуға көмектеседі. Кез келген белгілерде дәрігерге қаралуды ұмытпаңыз, себебі өз бетімен емделу денсаулыққа қауіпті болуы мүмкін.
