Kalp hastalığı: Son 50 yıldaki gelişmeler ve güncel tehditler

Kalp hastalıkları, günümüzde dünya genelinde ölümlerin başlıca nedeni olmaya devam etmektedir. Ancak son yarım yüzyılda bu alanda önemli olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan son bir araştırmaya göre, 25 yaş üstü bireylerde kalp krizinden ölüm oranı %90 oranında azalmıştır. Bu, modern tıbbın kalp hastalıklarının teşhisi, tedavisi ve önlenmesindeki ilerlemesini göstermektedir.

Kalp krizinden kurtulmak kolaylaştı, ama sağlıklı yaşamak hâlâ zor
Stanford Üniversitesi araştırmacılarının yürüttüğü çalışmaya göre, 1970'lerde kalp krizi, kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin yarısından fazlasını oluşturuyordu. Bugün bu oran %29 civarına düşmüştür. Bu, modern tedavi teknolojileri, acil müdahale ve koruyucu sağlık hizmetlerinin etkisini yansıtır.

Ancak bu olumlu gelişmenin olumsuz bir yönü de var. Araştırmaya göre, kalp yetmezliği, ritim bozuklukları (örneğin aritmi) ve yüksek tansiyona bağlı ölümler %81 oranında artmış. Aritmiye bağlı ölümler ise %450 artış göstermiştir.

Kalp krizinden kurtulan bireyler bile genellikle yaşam kalitesinde düşüş, sürekli ilaç kullanımı, nefes darlığı ve çeşitli komplikasyonlarla karşı karşıya kalıyor.

“Hayatta kalmak başka bir şey, sağlıklı yaşamak bambaşka,” diyor kalp sağlığı uzmanı Dr. Andrew Freeman.

Kalp hastalıklarındaki artışın nedenleri neler?
Araştırmacılar, kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin artışını şu faktörlerle açıklıyor:
▪️Obezite: 1970’te %15 iken, 2022’de %40’a çıkmış.
▪️Tip 2 diyabet.
▪️Yüksek tansiyon: 1978’de %30 iken, şimdi %50’ye yakın.
▪️Fiziksel hareketsizlik, kötü beslenme, stres.

Bu faktörler Özbekistan için de geçerli. Son yıllarda ülkede obezite, diyabet ve hipertansiyon oranları artmakta. Dengesiz beslenme, fiziksel aktivite eksikliği ve stres, kalp sağlığını olumsuz etkiliyor.

Önleme çocuklukta başlamalı
Stanford Üniversitesi’nden Prof. Latha Palaniappan şöyle diyor:

“Kalp hastalıkları ortadan kalkmadı. Artık insanların güçlü ve sağlıklı kalplerle yaşlanmasına yardımcı olmaya odaklanmalıyız. Önleme çocukluktan başlamalıdır.”

Bu mesaj, Özbekistan için özellikle önemlidir. Sağlıklı beslenme kültürünün teşviki, çocukluk çağından itibaren fiziksel aktivitenin artırılması ve düzenli sağlık kontrolleri, kalp hastalıklarını önlemede etkili araçlardır. Telegram’da «Zamin»i takip edin!