Pazartesi kaygısının biyolojik nedenleri: bilim insanları net cevap buldu

İnsanlar haftayı yeni bir iş günüyle başlatırken hissettikleri güçlü kaygı yalnızca haftalık iş süresiyle sınırlı kalmıyor — bazen bu duygu emekli olanların hayatını bile tamamen sarıp sarmalıyor. Bununla ilgili olarak İngiliz bilim insanlarının son geniş çaplı araştırması net kanıt sundu, diye yazıyor nature.com. Uzmanlar “pazartesi sendromu”nun gerçek nedenlerini ve bunun vücuda nasıl etki ettiğini biyolojik düzeyde inceledi.

Araştırma nasıl yapıldı?

Analiz, 2002 yılından beri her iki yılda bir yapılan nüfusun yaşlanmasını inceleme projesinin bir parçası olarak organize edildi. 50 yaş ve üzerindeki binlerce İngiliz araştırmaya katıldı. Demografik veriler anketler ve görüşmeler yoluyla, biyobelirteçler ise özel laboratuvar ortamında toplandı. Son istatistiksel örnekleme 3.500’den fazla katılımcıyı içerdi.

Geliştirilen metodoloji sayesinde araştırmacılar, haftanın farklı günlerinde insanların saçındaki stres hormonu kortizol düzeyini analiz etti. Ayrıca glukokortikoid üretiminin toplam hacmi ve yaşam kalitesini etkileyen diğer göstergeler de belirlendi. Tüm ana faktörler dikkate alındı: yaş, cinsiyet, eğitim, aile durumu, etnik köken, sigara içip içmediği, ilaç kullanımı, saç rengi, kadınlarda adet döngüsü ve mevsim.

Sonuçlar: pazartesi kaygısı ve sonuçları

Araştırma sonuçları, pazartesi günü kaygı duyan kişilerde saçtaki kortizol seviyesinin diğer günlere kıyasla ortalama %23 daha yüksek olduğunu gösterdi. Bir başka önemli sonuç: pazartesi stresinin etkisi yalnızca çalışanlarda değil, işsiz ve hatta emekliler arasında da belirgin olarak görülmekte. Hormonal değişikliklerin hipotalamus-hipofiz-adrenal ekseninde dengesizliklere ve diğer fizyolojik sorunlara yol açtığı tespit edildi.

Ayrıca nüfusun sürekli izlenmesiyle elde edilen bulgular, pazartesi günleri kalp krizi, ani kalp durması ve intihar vakalarının %19 arttığını gösterdi. Bu, haftanın başında vücuda binen stres yükünün hayat için ciddi bir tehdit oluşturabileceği anlamına geliyor.

Araştırmanın önemi ve pratik için sonuçlar

İngiliz bilim insanlarının bulgularına göre, “pazartesi sendromu”nun ortaya çıkışının biyolojik mekanizmaları ilk kez bilimsel olarak doğrulandı. Bu da gelecekte kalp-damar hastalıkları, ruh sağlığı ve hastalıkların önlenmesinde yeni önleyici tedbirlerin hayata geçirilmesine yol açıyor. Hastaneler ve sağlık kuruluşlarının pazartesi günleri kalple ilgili başvuruların arttığını dikkate alması önerildi.

Araştırmanın temel avantajları — büyük ve temsili örneklem, ayrıca insan vücudundaki hormonal sistemin derinlemesine analiziyle elde edilen yüksek doğruluktur.

Hepimizin haftanın başındaki duygusal baskıyı hafife almamız gerektiğini anlamamız gerekiyor. Sonuçlarını bugün değil, yarın hissedebiliriz. Telegram’da «Zamin»i takip edin!