Kan basıncının yükselmesine hangi faktörler etki eder?

^{Foto: «Domashniy ochag»}
Hipertansiyon riskinin gelişmesine neden olan faktörler
Tuzun aşırı tüketimi
Ne kadar çok tuz tüketilirse, arteriyel basıncın yükselme riski o kadar yüksek olur. İçeriğinde suyu tutan aktif madde olması nedeniyle sodyum damarlar içinde suyun tutulmasına neden olur. Bu da basıncın artmasına yol açar. Tüketilen tuz miktarının azaltılması ise kan basıncında belirgin bir düşüşe neden olur. Et, yumurta, sebze, balık ürünlerinde doğal sodyum bulunduğundan bunlar tuzsuz da tüketilebilir.

Tuzlu yiyecekleri sevenlerde tuzdan vazgeçildiğinde kan basıncının 20 puan düştüğü gözlemlenmiştir. Potasyum açısından zengin olan salatalık, kabak, dolmalık biber, yeşil bezelye ve yeşilliklerin tüketimi de kan basıncının düşmesine katkı sağlar. Hipertansiyondan muzdarip ve risk altında olan kişilere DASH diyetine uymaları tavsiye edilir.

Kilo artışı ve obezite
Kilo ne kadar fazla olursa, kan basıncı da o kadar yüksek olur. Fazla kilolu kişilerde kan basıncının yüksek olmasının nedeni çeşitli ve birden fazla faktör olabilir: hormonal değişiklikler, leptin miktarının artması, damar patolojisi ve ateroskleroz ile ilişkili olabilir.

Sigarayı bırakmak
Damarların zarar görmesi nedeniyle kan basıncının yükselmesi sık görülür. Normalde kan basıncı yükseldiğinde damarlar genişlemelidir, bu kompansasyon sayesinde basınç normale döner. Sigara içenlerin damar duvarları incelir, bu da damarların kısmen veya tamamen genişleyememesine yol açar. Plakların (zarar görmüş damarlardaki kolesterol birikimi) oluşması da hipertansiyon riskini artırır.

Hareketsizlik
Aktivitenin az olması nedeniyle kalori harcaması azalır, kilo birikir ve damar tonusu bozulur. Düzenli fiziksel aktivite kan basıncının normal seviyede olmasını sağlar. Buna rağmen, yüksek kan basıncı olan kişilere önce basıncın kontrol altına alınması ve ardından egzersiz yapılması önerilir.

Kronik stres
Damar durumunun kötüleşmesi nedeniyle kronik stresin devam etmesi hipertansif hastalığa yol açar. Sinirlendiğinde sigara içmek zaten zor olan organizmaya daha fazla zarar verir. Bu da riskin iki kat artmasına neden olur.

Alkol
Aşırı alkol tüketimi sadece kan basıncının yükselmesine değil, aynı zamanda kalp, böbrek ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasına da neden olur.

Yukarıdakilere ek olarak değiştirilemeyen diğer risk faktörleri de vardır
Yaş (yaş ilerledikçe hastalık riski artar), cinsiyet (erkeklerde hipertansiyonun seyri daha ağırdır), kalıtım ve köken (Afrikalı Amerikalılarda hipertansif hastalıklar daha sık görülür). Böbrek, nörolojik, tiroid hastalığı olanlarda da kan basıncının yükselme riski yüksektir.

Kaynak: Daryo.uz

Haberler