Ўзбекистонлик астрономлар Қашқадарё вилоятидаги Ҳисор тогъ тизмаларида жойлашган ЎзР ФА Астраномия институтининг Майданак обсерваториясида 25-май куни ўта янги юлдузни чақнашини қайд этишди.
Бу юлдуз Етти қароқчи юлдуз туркумидаги НГC 3938 рақамли спирал галактикада рўй берди. Астрономия соҳасидаги замонавий тасаввурларга кўра юлдузлар ҳам тирик мавжудотлар каби тугъилишади (пайдо бўлишади), миллиард йил ривожланишади (умр кўришади) ва ниҳоят сўнишади. Айрим юлдузларнинг эволюцияси ўта ҳалокатли, катта портлаш билан тугайди. Бундай пайтларда юлдузнинг қаърида қизиб ётган модда атрофга сочилиб кетади ва кечагина хира бўлиб ёки умуман Ердан туриб кўринмайдиган юлдузча ўрнида ёрқин ўта янги юлдуз пайдо бўлади. Бундай жараёларни кузатиш олимларга юлдузларни тузилиши ва эволюцияси конунларини тушуниш каби фундаментал масалаларга ойдинлик киритишга хизмат қилади.
25-май куни пайдо бўлган ва СН 2017эин номи билан қайд этилган ўта янги юлдузнинг аҳамияти шундаки, у бизга нисбатан яқин, “атига” 50 миллион ёругълик йил масофада жойлашган ва бинобарин биз у ҳақида батафсил маълумотлар олишга эга бўляпмиз. Юлдуз ёрқинлиги ўзгаришининг дастлабки таҳлиллари бу ноёб ҳодиса эканлигини кўрсатмоқда. Шунинг учун Майданакда бажарилаётган кузатувлар ниҳоятда муҳим ҳисобланади ва катта илмий аҳамият касб этади.
Яна бир нарсани қайд этиш зарур. Бундан бир неча йил олдин германиялик олимлар Буюк Британиядаги машҳур Бодлеян кутубхонасида сақланаётган, Абу Али Ибн Сино қаламига мансуб “Китоб ал-Шифо” асарида 1006-йилда рўй берган ўта янги юлдузнинг таърифини топишга муваффақ бўлганлар. Ибн Сино 1002-1008-йилларда Хоразмдаги Маъмун академиясида фаолият кўрсатганлигини инобатга олсак, бу факт Академиянинг илмий фаолиятини очиб берувчи янги бир манба сифатида хизмат қилади. Бундан ташқари энг аввало ўзининг тиббиёт ва фалсафа соҳаларидаги асарлари билан машҳур бўлган буюк бобокалонимизнинг мероси нақадар серқирра эканлигига яна бир бор амин бўламиз. “Замин” янгиликларини “Youtube”да кузатиб боринг
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми?
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босингМавзуга оид янгиликлар
“Толибон” Афғонистоннинг Хост вилоятида беш нафар фуқарони қамчи билан жазолади
Америкалик олимлар барча учун бирдек фойдали жисмоний фаоллик турини аниқлади
Велосипедда сайр қилиш учун 3 сабаб: ёшартиради, оздиради ва умрни узайтиради
Зоир Мирзаев “Телефонсиз мактаб”га 300 млн сўм мукофот берди
Мария Захарова украиналикларни Америка ҳиндуларига ўхшатди
Германияда мактаб ўқувчилари оммавий равишда ислом динини қабул қилмоқда
Владимир Путин «Крокус»да содир этилган теракт учун ўч олишга чақирди
Тошкентда 02 кодли авторақамлар тахминан қачон пайдо бўлиши айтилди
