Diş sağlığı için zararlı ve faydalı ürünler

^{Fotoğraf: Getty Images}
Doktor Hürşid Azamhojayev diş hijyeninde nelere dikkat edilmesi gerektiği hakkında öneriler veriyor.

Sağlıklı dişler doğru beslenme ve diş hijyenine dayanır. Yediğimizde diş aralarında ve diş çukurlarında yiyecek kalıntıları sıkışır, bu kalıntılarda ağız boşluğundaki bakteriler gelişir ve organik asitler üretir, asitlerin etkisiyle dişlerin üzerinde ince plak oluşur ve mineral maddelerle reaksiyona girerek diş taşlarına dönüşür. Diş çürükleri ve diş taşlarındaki bakterilere şeker, şeker içeren gıda maddeleri besin kaynağı sağlar.

Dişlerin baş düşmanı — şeker
Ağız boşluğundaki bakteriler karbonhidratları aside dönüştürür. Bu asitler dişlere "saldırı" eder ve sertlik için gerekli mineralleri yok eder. Sonuç olarak diş minesi yumuşar ve çürük oluşur. Ayrıca şeker, periodontiti tetikleyebilir. Şeker, periodontiti tetikleyen bakterilerin çoğalması için ideal besindir. Diş hastalığı şeker miktarına değil, gün içinde tekrar tekrar tüketmemize bağlıdır ve her seferinde oluşan asit dişlerimize yeniden zarar verir.

İyi çiğnenip yutulması gereken sebzeler, meyveler ve diğer gıdalar tükürük üretimini artırır. Tükürük diş sağlığı için çok önemlidir çünkü koruma görevi görür: zararlı asitleri etkisiz hale getirir, diş yüzeyinin sertliğini onarır ve ağız boşluğunu temizler. Örneğin, yemekten sonra yenilen elma diş fırçası görevini görür ve dişlerde çürük oluşumunu önler.

İkinci sıradaki diş düşmanı — limon asidi
Limon asidi dişlerle temas ettiğinde diş minesini yumuşatır ve erozyona yol açar. Coca-Cola, narenciye suları gibi içecekler diş erozyonuna neden olabilir. Bu süreci tetiklemek için günde sadece iki bardak içecek yeterlidir. Birçok hatta "sağlıklı" içecekte bile limon asidi bulunur. İçecekler ve bazı hazır gıdalardaki limon asidi, raf ömrünü uzatmak için eklenir. Zararlı etkisini önlemek için bu içecekleri pipetle içmek daha uygundur.

Diş için ne faydalıdır?
Çürük doğuştan gelen bir hastalık değil, kazanılmış bir hastalıktır. Yeni doğan bebeklerde çürüğe yol açan bakteriler yoktur, bunlar ebeveynler ve diğerleriyle temas yoluyla ağız boşluğuna girer. Bu yüzden çocukların kendi kaşıklarına sahip olmaları gerekir, çocuk emziklerini temizlemiş gibi yalayıp çocuğa vermek yanlış olur.

Süt ve su dişler için ideal içecektir. Çay ve kahve zararlı değildir, ancak tükürük üretimini azaltır, bu da ağız temizliğini zayıflatır.

Kalsiyumun dişlerin oluşumunda ve sağlığının korunmasında önemli rol oynadığını biliyoruz. Kalsiyum açısından zengin ürünler arasında lor peyniri, peynir, susam, badem, balık bulunur. Yetişkin bir kişinin günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamak için 100 gram peynir tüketmesi yeterlidir.

Beslenme alışkanlıklarını değiştirmek neredeyse mümkün olmadığından, bilim insanları çürüğün oluşma nedenlerini değiştirme yollarını aramaktadır. Diş yüzeyini kaplayan ince plağa etki ederek asit üretim aşamasında durdurmak mümkündür. Çünkü diş yüzeyini kaplayan ince plak mikroflorası sadece asit üreten değil, aynı zamanda alkali üreten bakterileri de içerir. Bu bakterilere besin olarak arginin hizmet eder. Sonuç olarak dişi kaplayan ince plakta ve ağız boşluğunda asit azalır ve diş minesine etkisi zayıflar.

Arginin doğal bir aminoasittir. Tükürükte ve birçok gıdada bulunur. Gıda takviyesi olarak birçok ürüne, çocuk gıdalarına da eklenir. Amerika Gıda ve İlaç Dairesi arginini gıda ürünlerinde güvenli bir bileşen olarak kabul etmiştir. Argininin bu özelliğinden dolayı modern diş macunlarına erimeyen kalsiyum, florürlerin yanı sıra arginin de eklenmektedir. Sonuç olarak çürük neredeyse %30 azalmıştır. Çürük oluşumunu önlemeye yönelik araştırmalar devam etmektedir.

Yaşlılığa kadar dişlerinizi sağlıklı tutmak için ağız hijyeninin temel kurallarına uymalısınız. Dişlerinizi günde iki kez diş macunu ile fırçalayın, diş ipi kullanın. Diş taşı ve plaklardan temizlenmesi için diş hekimine düzenli olarak başvurun. Telegram’da «Zamin»i takip edin!