225
Fotoğraf: Temsili Görsel
24-27 Temmuz tarihleri arasında Özbekistan'da yazın bir sonraki en sıcak günleri gözlemlenecek. Anormal sıcaklarda vücudu serin tutmak ve sağlıklı uyku sürdürmek için hangi yöntemler fayda sağlar?
24-27 Temmuz tarihlerinde Özbekistan bölgesine sıcak hava girmesiyle bazı bölgelerde sıcaklığın 44 dereceye kadar çıkacağı bildirildi. Yüksek sıcaklık tüm canlılar için yaşamı zorlaştırır. Vücut dış sıcaklıktan daha yüksek olmaya başladığında, vücut kendi sıcaklığını kontrol edemez hale gelir. Sonuç olarak sıcak çarpması ve kalp ile ilgili hastalıklar artar.
Sıcaklık sadece fiziksel sağlığı değil, ruhsal zayıflığa da neden olur. İnsanlar sinirli, stresli ve kendilerini daha az mutlu hissetmeye başlar. Ne kadar garip olsa da, Avustralya'da yapılan araştırmalara göre, sıcaklık 27'nin üzerine çıktığında hastaneye başvuran hasta sayısı artmış, Yunanistan'da ise 25'in üzerindeki sıcaklıklarda cinayet oranı %30 artmıştır. Kendinize ve çevrenize zarar vermemek için sıcaktan korunma konusunda bazı önerilere uymak faydalı olur.
Acı, sıcak yemekler ve süt
Sıcaklık yükseldiğinde genellikle bol miktarda sıvı tüketilmesi önerilir. Eğer hava nemli ve sıcaksa, sıcak su içmekten kaçınmak daha iyidir. Alkol içeren ürünleri ise tamamen unutmak faydalı olur. Onun yerine su oranı yüksek meyve ve sebzeler: kavun, karpuz, salatalık gibi besinleri diyetinizden eksik etmemeniz iyi olur. Acı ve sıcak yemekler iyi terlemeyi sağlayarak serinlemeye yardımcı olur.
Tıp uzmanları son 10 yıldır günde 6-8 bardak veya 2-3 litre su içilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Ancak sıcak havalarda serinliği korumak için daha fazla sıvıya ihtiyaç duyulur. Böyle durumlarda süt suya göre daha iyi olabilir. Çünkü içinde tuz ve şeker bulunur, bu da aşırı terleme ile kaybedilen maddelerin yerine geçer. Ancak unutmayın, suyu aşırı miktarda içmek su zehirlenmesine yol açabilir.
Sıcak saatlerde dışarı çıkmamak
11:00-15:00 saatleri arasında dışarı çıkmamak, evde kalmak veya en azından gölgeli bir yer bulmaya çalışmak gerekir. Çünkü bu saatler günün en sıcak zamanlarıdır.
İmkanınız varsa, bahçenize veya çok katlı evinizin duvarlarına yeşil bitkiler yetiştirmeye başlayabilirsiniz. Yeşil duvarlar birçok ülkede serinliğin en iyi kaynağı olarak kabul edilir.
Bir diğer önemli öneri: özel aracınızla seyahat ediyorsanız, çocukları uzun süre araçta bırakmamak gerekir. Çünkü arabalar çok hızlı ısınır. Böyle sıcaklarda çocukların vücut sıcaklığı yetişkinlere göre 3-5 kat daha hızlı yükselir. Bu yüzden araba çocuklar için tehlikeli bir yer olabilir. İstatistiklere göre, ABD'de son 25 yılda 900 çocuk sıcak havada araçta unutulup hayatını kaybetmiştir.
Geniş kıyafetler ve güneş kremleri
Geniş kıyafetler giymek vücutta hava dolaşımına çok iyi yardımcı olur ve bu sıcak havada cildin serin kalmasını sağlar. Bu yüzden yazın fazla düğme ve demir aparat içermeyen kıyafetler giymek, dışarı çıkarken şapka takmayı unutmamak ve güneş kremleri sürmek önerilir. Bunlar mümkün olduğunca cilt kanserini azaltır.
Ayrıca serin duş almak da vücudu soğutur.
Islak bez ve su dolu kap
Serin hava girmesi için pencereyi açmak her zaman faydalı olmaz. Eğer dışarısı içeriden daha sıcaksa, pencereyi açmakla içerideki serin hava dışarı çıkabilir. Bunun yerine oda perdelerini indirip güneşten evi korumak önerilir.
Eski insanlar odanın güneş alan yerine veya pencere pervazlarına içinde su veya ıslak bezler bulunan kaplar koyarlardı. Bu, odada hava dolaştığında nemi sağlar. Günümüzde vantilatör yanına buz dolu kap veya ıslak çarşaf koymak da serin havanın dolaşmasına yardımcı olur. Vantilatör kullanırken ev içi sıcaklığa dikkat etmek gerekir. Çünkü 35 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda pervaneler havayı üfleyerek nemin azalmasına ve kuruluğa neden olabilir.
Sıcak havada uyumak
Tüm canlıların normal uykusu için sıcaklık çok önemli bir rol oynar. Araştırmacılar insan için ideal oda sıcaklığının 19-21 derece, vücut sıcaklığının ise 31-35 aralığında olması gerektiğini belirtmektedir.
Uyku zamanı yaklaştığında insanın kalp atışı ile birlikte vücut sıcaklığı da düşmeye başlar ve bu uykuya geçişi hızlandırır. El ve ayak damarları gevşer, kan dolaşımı iyileşir ve bu ısı kaybına neden olur. Sıcak günlerde ise deri hızlı soğuyamaz, yani uykuya dalma yeteneği azalır. Sonuç olarak uyku bozulur ve uyanıklık başlar. Böyle zamanlarda vücuda yardımcı olmak için yatak ve gece kıyafetlerinin kumaşlarına dikkat etmek önemlidir.
Çoğu kişi aşırı ısındığında daha fazla hava almak için çarşafını atar. Ancak bu düşündüğünüz kadar vücudun soğumasına yardımcı olmaz, çünkü çarşaf gece boyunca deri sıcaklığını kontrol eder. Çarşaftan tamamen vazgeçmektense, çok ince kumaştan yapılmış çarşaf kullanmak daha iyidir. Ayrıca tavanda veya duvarda asılı vantilatör de havayı vücuda dağıtmaya yardımcı olur ve bu gece daha az uyanmayı sağlar.
Gece uykusunu iyileştirmek için bir diğer önemli öneri: gece atıştırmalarını unutmak gerekir. Çünkü bunlar vücudu ısıtır, bu da zaten sıcaktan muzdarip olan ve uyuyamayan vücudunuza ekstra yük olur.
Telegram’da «Zamin»i takip edin!
12:29, 7-05-2025
