
Özgüven, bir kişinin belirli bir görevi yerine getirebileceğine olan inancıdır. Bu inanç, kişinin eylemlerini, motivasyonunu ve duygusal durumunu güçlü bir şekilde etkiler.
Ana fikir:
- Kişinin başarılı olma yeteneğine olan inancı davranışlarını belirler.
- Özgüveni yüksek kişiler aynı zamanda karmaşık görevleri yerine getirmeye de hazırdırlar.
- Özgüveni düşük olan kişiler basit işlerden bile korkabilirler.
Özgüvenin başlıca kaynakları (4):
1. Kişisel deneyim:
- Önceki başarılı eylemler → özgüven ↑
- Önceki başarısızlıklar → özgüven ↓
Örnek: Geçmişte bir görevi başarıyla tamamlamış bir kişinin gelecekte de aynı şeyi yapma olasılığı daha yüksektir.
2. Rahip deneyimi (modellik):
- Kendine benzer insanların başarılarını gözlemleyerek özgüveninin artması.
Örnek: Bir kişi, bir başkasının başarılı eylemlerini gözlemleyerek, kendisinin de aynısını yapabileceğine inanır.
3. Sözlü ikna:
- Başkalarından gelen destekleyici ve güven verici sözler özgüveni artırır.
Örnek: Saygın bir kişinin, "Bunu başarabilirsin." sözü, kişinin özgüvenini artırır.
4. Duygusal ve fizyolojik durum:
- Olumsuz duygular (stres, kaygı) → özgüven ↓
- Olumlu duygular (sakinlik, yüksek ruh hali) → özgüven ↑
- Yorgunluk, hastalık → özgüven ↓
Örnek: Sakin bir insan zor bir göreve daha fazla özgüvenle yaklaşır.
Pratik önemi:
Bandura'nın teorisi eğitim, sağlık, spor ve psikolojinin diğer alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Özgüveni artırmak için çeşitli stratejiler geliştirilmiştir. Bu stratejiler kişinin başarıya ulaşmasına yardımcı olur.
Hatırlatma:
Yukarıdaki dört faktör birbiriyle ilişkilidir ve birbirini tamamlar. Hepsi birlikte, kişinin özgüvenini oluşturmada ve güçlendirmede önemlidir. Telegram’da «Zamin»i takip edin!
Ctrl
Enter
İlgili haberler