Ўзбекистонда инфляция даражаси талаб ва таклиф омилларига боғлиқ. Марказий банк баҳоларига кўра, нархлар ўсишининг 49 фоизи талабга, 51 фоизи эса таклифга боғлиқ.
Турли йилларда инфляцияга турли омиллар, жумладан пандемия ва тарифларнинг ошиши таъсир кўрсатган. Пандемия даврида инфляция асосан таклиф билан боғлиқ муаммолар туфайли кучайган.
Етказиб бериш занжирларидаги узилишлар ва ишлаб чиқаришнинг тўхташи озиқ-овқат нархларининг ошишига олиб келган. Энг катта нарх ўсиши дон, ун, гўшт ва сут маҳсулотларида кузатилган.
Чекловлар бекор қилинганидан сўнг, одамлар кўпроқ харажат қилишни бошладилар, давлат харажатлари ва даромадлари ўсди. Натижада, инфляция асосан талаб омили билан боғлиқ бўлди.
2021 йил бошида йиллик инфляциянинг 10 фоизлик кўрсаткичининг асосий қисми талабнинг ўсиши билан изоҳланди. 2022 йилнинг ўрталаридан талабнинг таъсири камайиб борди.
Нархларнинг ўсиши кўпинча коммунал хизматлар ва транспорт тарифларининг ошиши, шунингдек, мавсумий озиқ-овқат қимматлашуви билан боғлиқ бўлди. 2023 йилнинг иккинчи ярмида нархлар ўсишининг тахминан 70 фоизи айнан шу омиллар билан изоҳланди.
2024 йилда инфляция даражаси тахминан 10 фоиз атрофида бўлди. Асосий сабаблар хизматлар соҳасидаги нархларнинг ошиши ва энергия тарифларининг либераллаштирилиши билан боғлиқ эди.
Шу билан бирга, озиқ-овқат ва ноозиқ-овқат маҳсулотлари сегментларида талаб муҳим рол ўйнашда давом этди. Талаб омиллари: Бу омиллар нархлар ва истеъмол ҳажми биргаликда ўсадиган вазиятни келтириб чиқаради.
Таклиф омиллари: Бу ҳолатда нархлар ўсади, аммо истеъмол камаяди.
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
