Kasbiy charchoq sabablari va uni yengish: hissiy to‘siqlardan toza hayot sari 8 maslahat

Zamonaviy hayotda insonlarning ko‘pchiligi tinimsiz mehnat va tezkorlik talabi ostida yashaydi. Bir kuni ertalab uyg‘onib, ishga bo‘lgan ilhom va kuchning yo‘qolganini, faqat jahl va bezovtalik bilan hayot kechirayotganingizni sezsangiz — buning sababi ko‘pincha yillar davomida shakllangan, xavfsiz tuyulgan, aslida esa hissiy charchoqni kuchaytiruvchi odatlarda yashirinadi. Har kuni o‘z-o‘zidan amalga oshiriladigan, hayotning ajralmas qismiga aylangan bunday xatti-harakatlar kasbiy motivatsiya va faollikni yengillik bilan “yo‘q qilishi” mumkin, deb xabar beradi marieclaire.ru.

Ish o‘rnida o‘zingizni boshqalar bilan solishtirish: o‘zgarmas charchoq sababi

Bugungi raqobat va ommaviy axborot tarmoqlari odamni doimo boshqalar bilan taqqoslashga, “ideal” hayotlar va yutuqlarga intilishga majburlaydi. Bunday vaziyatda inson real imkoniyat va yutuqlarini qadrlamay qo‘yadi. Aynan ijtimoiy tarmoqlardagi mukammal manzaralar sizning hayotingizga va ishga bo‘lgan munosabatingizga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Inson o‘zini g‘iybat va shubha girdobida qoldirib, charchoqni va hayotdan norozilikni orttiradi.

Nima qilish kerak? Eng to‘g‘ri yo‘l — o‘z yo‘lingizni qabul qilish va har kuni yutuqlaringizni qayd etish odatini shakllantirishdir. Ijtimoiy tarmoqlarda vaqtni qisqartiring, do‘stlar bilan real hayotda ko‘rishing, yangi mashg‘ulotlar bilan o‘zingizni to‘ldiring.

Real maqsadsiz ulkan orzular: hissiy charchoqqa olib boruvchi yo‘l

“Yil oxirigacha maoshim 10 barobarga oshishi kerak” yoki “biznesim butun mamlakatga tarqaladi” kabi katta maqsadlarni rejasiz qo‘yish — muvaffaqiyat sari emas, charchoq sari olib boruvchi muammodir. Bunday katta maqsadlar amalga oshmaydi, chunki ular qadamma-qadam yo‘llanmagan va aniq rejaga asoslanmagan.

Nima qilish kerak? Har bir maqsadingizni real, bosqichma-bosqich va aniq qilib tuzing. Marafon yugurishni xohlaysizmi? Avval 2-5 kilometrdan boshlang, kerak bo‘lsa shundan so‘ng to‘g‘ri ovqatlanish, sog‘lom uxlash, mashq qilishni odat qiling. Ishda ko‘tarilish uchun esa kerakli ko‘nikmalarni o‘rganing, treninglarda qatnashing va real reja tuzing.

To‘g‘ri uxlamaslik va dam olmaslik: salomatlikka putur yetkazadi

Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, har beshinchi inson kuniga 6 soatdan kam uxlaydi. Bu esa nafaqat mehnat unumdorligini, balki umumiy hayotiy faollikni pasaytiradi. Yetarli uxlamaslik, tanaffussiz ishlash — diqqatni parchalab, muloqotda qiyinchiliklar, asabiylik, hissiy charchoqqa olib keladi.

Nima qilish kerak? Har kuni o‘rtacha 7-9 soat uxlashga harakat qiling. Bir vaqtda yotish va uyg‘onish odatini shakllantirish orqali miyangizni to‘liq dam olishga majbur qiling. Ovqatlanish, sport bilan shug‘ullanish va do‘stlar bilan uchrashuvlar uchun vaqt ajrating.

Ish jarayonida tanaffus qilmaslik: miyaning tabiiy charchoq mexanizmini buzadi

Ko‘pchilik ish kuni davomida tanaffus qilmaslikni faollik va unumdorlik belgisi deb o‘ylaydi. Aslida esa bu fikr miya va tana uchun juda zararli. Ilmiy tadqiqotlarga ko‘ra, tushlik qilmaslik hissiy charchoq xavfini 73% gacha oshiradi. Kichkina tanaffuslar, sayr, qisqa suhbat yoki oddiy suv ichish ham miya faolligini tiklaydi.

Nima qilish kerak? Tanaffuslarda ijtimoiy tarmoqlarda o‘tirib qolmang, aksincha haqiqiy dam oling: salqin havoda sayr qiling, ko‘zni dam oldiring, sog‘lom yegulik tanlang.

Kunlik reja tuzmaslik va prokrastinatsiya: muvaffaqiyatning eng katta dushmani

Yangi davrda odamlar turli taym-menejment kitoblari, podkastlar, motivatsion videolarga qaramay, kunlik rejalashtirishni e’tiborsiz qoldiradi. Natijada esa kun boshiga kelganda ishlarni kechiktirish, ma’naviy charchoq va asosiy maqsadlardan uzoqlashish kuzatiladi.

Nima qilish kerak? Kunlik reja tuzing, faqat ish emas, hayotdagi shaxsiy kayfiyat va ruhiyat uchun ham vaqt ajrating. Do‘stlar bilan uchrashuv, sport, kundalik “hech narsa qilmaslik” uchun ham vaqtni ajratish to‘g‘ri dam olishga yordam beradi.

Har doim “ha” deyish: hissiy charchoqqa yo‘l ochadi

Ba’zi odamlar barchaga yordam berish, har bir iltimosni bajarish orqali o‘zining asosiy ishlaridan chalg‘iydi va kun oxirida charchoq va norozilikni his qiladi. Boshqalarning har bir “iltimos”iga “ha” deb javob berish — o‘zini qadrlamaslik belgisi.

Nima qilish kerak? Har bir ishni bajara olmasligingizni qabul qiling, zarur bo‘lsa rad etishni o‘rganing. Ishlab chiqilgan vazifalarni boshqalarga topshiring, o‘zingizni ortiqcha mas’uliyat va majburiyatlardan himoya qiling.

Qisqa xulosa va asosiy tavsiya

Kasbiy va hissiy charchoq zamonaviy inson hayotining eng yomon “infeksiyasi”dir. Undan qutulish va hayotni ko‘tarinki kayfiyat bilan davom ettirish uchun, yuqorida zikr etilgan odatlardan voz kechish, har kuni o‘z yo‘lingizni qayd etish, sifatli dam olish, reja tuzish, ayrim vazifalarni rad etish va to‘g‘ri maqsadlar qo‘yishni odat qiling.

Motivatsiya va yaxshi kayfiyat sizni doimo quvvatlab turadi — hayotga qiziqish va mehnatga ishtiyoq qaytadi. Oxir-oqibat, har bir inson o‘z hayotining asosiy qahramoni ekanini unutmasligi lozim. Zamonaviy hayotda sog‘lom, baxtli va chinakam muvaffaqiyatli bo‘lish har birimizning qo‘limizda! “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!