Olimlar inson qarishiga ta’sir qiluvchi yana bir muhim omilni ochiqladi. Virjiniya universiteti mutaxassislari 17 yil davom etgan kuzatuv natijasida o‘smirlikdagi tajovuzkor xulq-nafaqat ruhiyat, balki biologik qarish jarayoniga ham kuchli ta’sir ko‘rsatishini aniqladi.
Tadqiqotda 123 nafar qatnashchi ishtirok etgan. Psixologlar 1998 yildan buyon o‘smirlarning do‘stlari va ota-onalari bilan munosabatlarini tahlil qilish barobarida, ularning sog‘lig‘iga oid ko‘rsatkichlar — xolesterin darajasi, qon bosimi, glyukoza, yallig‘lanish belgilari va qon tahlilini ham doimiy o‘rganib borgan.
Natija hayratlanarli bo‘ldi: 13 yoshlarda do‘stlariga nisbatan tajovuzkor, ota bilan doimiy nizoli munosabatda bo‘lgan o‘smirlarda 30 yoshga kelib biologik qarish jarayoni ancha tezlashgani aniqlangan. Ayniqsa, o‘smirlik oxirida otalar bilan uzluksiz ziddiyatlar va 20 yoshlardagi do‘stlarga nisbatan dushmanlik eng kuchli ta’sir ko‘rsatuvchi omil sifatida qayd etilgan.
Mutaxassislar bu jarayon nafaqat erkaklarda, balki ayollarda ham bir xil darajada kuzatilganini ta’kidlaydi. Ularga ko‘ra, insonning boshqalarga munosabati, atrofdagilarning unga bergan bahosi organizmdagi "ichdan qarish" jarayonlarini oldindan bashorat qila oladi.
“Bu faqat yurak-qon tomir kasalliklari xavfi haqida emas. Insonning xulqi va atrofdagilar bilan munosabati biologik yoshni belgilab beradigan kuchli ko‘rsatkich”, — deydi tadqiqotchilar.
Olimlar o‘smirlikdagi ruhiy bosim va agressiyani barvaqt bartaraf etish kelajakdagi salomatlik uchun juda muhim ekanini eslatib o‘tdi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
