«Шампунь ва Гвардиоланинг кал боши ҳақидаги гаплар — ғирт беъманилик»

Абдуқодир Ҳусановнинг ёшлар жамоасидаги мураббийи — “Манчестер Сити”даги рақобат ва футболчининг характери ҳақида

Ўзбекистон футболининг тирик афсонаси, ҳозирда мураббий ва функционер бўлиб фаолият юритаётган Азамат Абдураимов “Манчестер Сити”нинг ёш юлдузи Абдуқодир Ҳусановга оталик билан муносабатда. У футболчи билан 14 ёшидан бери ишлаган ва Ўзбекистон ёшлар терма жамоасида уни тарбиялаган. “Фергана” нашри билан суҳбатда мутахассис Ҳусановнинг шаклланиш жараёни ва унинг келажаги ҳақида гапирди.

— Қодир жамоамизга янгидан тузилаётган пайтдаёқ келган. Ўшанда у ярим ҳимояда ўйнарди ва асосий таркибнинг муҳим қисми эди. Унинг узоқ масофали паси яхши эди. Бой бўйи етишмасди, лекин 15 ёшида тез ўсиб кетди, натижада Шляттер касаллигига чалинди (бу, одатда, спортчиларда тизза суякларига босим тушиши сабаб ривожланади. — “Фергана” изоҳи). Шунинг учун отаси Хикмат Ҳошимов билан маслаҳатлашган ҳолда уни бир неча ой термага чақирмасликка қарор қилдик. Кейинроқ Қодирнинг организми мустаҳкамлашди ва 2019 йилда Минскдаги мусобақа олдидан мен уни жамоага қайтардим, сардор этиб тайинладим ва ҳимояга ўтказдим. Ўшанда у бўйи билан ҳам, жисмоний ҳолати билан ҳам яхши эди, тезлиги ҳам юқори эди. Мен махсус 14, 15 ва 16 ёшдаги тест натижаларини кўтариб чиқдим — ўсиш динамикаси ажойиб эди. 16 ёшида Қодир масофавий тезлик бўйича энг яхши футболчилардан бири эди. Спуртлар (қисқа тезлик) борасида унча эмас, лекин унинг антропометрик хусусиятларини ҳисобга олиш керак.

— Сизнингча, муваффақият формуласи нимада?

— Қодирнинг юқори даражадаги футболчига айланишида унинг отаси Хикмат Ҳошимовнинг ҳиссаси катта, у ҳам миллий термада ўйнаган. Иккинчидан, Қодир Ўзбекистон чемпионатини ўтказиб юбориб, Белоруссиянинг “Энергетик-БГУ” жамоасига борди, у ерда унга ишонишди ва у 18 ёшида асосий таркибда ўйнай бошлади. Ўз юртида унга бунақа имконият берилмасди. Ҳусанов “Бунёдкор” академияси тарбияланувчиси бўлишига қарамай, асосий жамоа мураббийлари уни кўрмади, ҳатто захирага ҳам чақиришмади.

Яна бир муҳим жиҳат — Ҳусанов ёшлар ва ўсмирлар терма жамоаларида иштирок этиб, катта тажриба тўплади. Бугун АФУда жамоалар институти ташкил этилгани — мамлакатда болалар ва ўсмирлар футболи ривожида катта қадам.

— Ҳусанов “Манчестер Сити”да ўйин амалиёти етишмаётганидан қийналмаяптими?

— Мен унинг отаси билан доимий алоқадаман. Яқинда у Англиядан қайтди ва айтдики, “шаҳарликлар” мураббийи Гвардиола уни ҳеч қаерга қўймоқчи эмас — на сотади, на ижарага беради. Унинг ўзи билан кўп машғулот олиб боради. Қодирнинг ўзи ҳам буни тушуняпти, ҳеч қаерга кетмоқчи эмас. Хикмат айтдики, “Сити” — Қодир учун ҳаёт мактаби. Ҳатто агар у ўйнамаса ҳам, машғулот қилиб, Гвардиоланинг эътиборига сазовор бўлаётган бўлса — бу катта гап.

Қодир жимжит бола, аммо футбол унинг ҳаёти. Ҳеч қачон интизомий муаммоси бўлмаган. Менда ҳам у сардор бўлган. Шунинг учун қаерда бўлмасин, унга яхши муносабат билдирилишидан ажабланмайман — “Сити”да, “Ланс”да, Ўзбекистон терма жамоасида ёки “Энергетик”да. У меҳнатсевар. Гвардиоланинг ўзи ҳам шуни таъкидлаган.

— Нима учун Гвардиола унга ишонч билдирмай қўйди?

— Буни “ишончсизлик” деб айта олмайман. Ҳар бир мураббий биринчи навбатда жамоа манфаатидан келиб чиқади. Январь ойида жамоа нотинч эди, кўп муаммолар бор эди. Соғломлик билан боғлиқ муаммолар, тизимдаги ўзгаришлар. Ҳозир барқарорлик пайдо бўлди. О'Райли қанотда ўйнай бошлади, Йошко Гвардиол марказга ўтди. Энди икки марказий ҳимоячи билан ўйнашади. Уларни алмаштиришни хоҳлашмайди. Асосийлар натижа бераяпти — шундай экан, ҳеч кимга “қўлимиздаги яхшидан воз кечмаймиз”.

Ҳусанов ҳозирча асосий таркибда эмас, лекин бу вақтинчалик ҳолат, деб ўйлайман.

Апрелда Ҳусанов захирада қолгандан кейин, англиялик мухлислар форумларида унинг Гвардиолани ранжитгани ҳақида хабарлар тарқалган эди. Гўёки, у инглиз тилида яхши гапира олмагани учун Гвардиола уни “champ” (чемпион) деб атаганида, у “you’re champ too” деб жавоб қайтарган. Лекин бу “шампунь” (shampoo) сингари эшитилган. Гвардиоланинг кал бўлгани туфайли, гўёки бу ҳақорат деб қабул қилинган.

— Демак, шампунь ва каллик ҳақидаги ҳикоя – нотўғрими?

— Беасос гаплар. Ҳатто агар Қодир нотўғри гапирган бўлса ҳам, тарбияли ва катта ёшдаги Гвардиола бунга аҳамият бермас эди. Ҳолбуки, Қодирни сўндирадиган ягона ҳолат бу бўлиши мумкин, деб ўйлаган эдик — ЧЛда “Реал”га қарши ўйинда Пеп уни чекка ҳимоячи позициясига қўйди. Винисиусга қарши. Бу позиция — Хусановга тўғри келмайди. Унинг айтишича, Винисиус жуда тезкор ва уни фақат масофада тўхтатиш мумкин. Шунинг учун жуда қийналди.

— Кимдир айтяпти: “Унда пас йўқ”.

— Йўқ. Паслари зўр. У ярим ҳимоячи бўлиб ўйнаган. Ўйинни кўра олади, майдонни тўғри баҳолайди. Комбинацион ўйин учун барча хусусиятларга эга. Эсдан чиқарманг: унга ҳали 21 ёш. Гвардиоланинг мактаби — унинг келажакда юқори савияли футболчига айланиши учун пойдевор.

— У икки марказий ҳимоячи билан ўйнаганми?

— Ҳа, бу муҳим. “Сити” энди икки марказий ҳимоячи билан ўйнаяпти. Майдонда унга жой камайди. Рақобат қаттиқ.

Бироқ Ҳусанов — “Сити”, “Ланс”, термада ҳам марказдаги тўртликда ўйнаган. Менинг термамда ҳам шундай эди. Ҳимояни фақат унинг ёнидагилар қўллаб турган, дейиш — нотўғри. Аксинча — у “тозалагич” эди. Ҳатто “Сити”да ҳам. Ҳимояда “тешик” бор эди. Ҳар ҳолда, уч ҳимоячи билан ўйнаш осонроқ. Аммо Ҳусанов иккиликда ҳам ўйнай олади.

— У “Сити”да қоладими?

— Бу Гвардиола қолиш-қолмаслигига боғлиқ. Агар у қолса, Ҳусановни кетказмайди. Энди ўйин амалиёти етишмаса ҳам, терма жамоада ўйнайди. Агар жаҳон чемпионатига чиқишса — бу ҳаяжон ҳамма нарсани унуттиради. Бу уларнинг орзуси ва буни амалга оширишади.

— Демак, Ўзбекистонга қайтиши таъсир қилдими?

— Эҳтимол, таъсир қилган. Клуб ҳам буни пайқади. АФУга фотосессиялар ва фанатлардан ҳимоя қилиш ҳақида ёзма сўров юборилди. Катта футболда бундай “ичкари аралашиш” кечирилмайди. Машинани совға қилиш, турмуш қуриш — бу ҳаммасини яққол қилиб қўйди. Иккаласининг таъсири кўринди. Жумладан, Эронга қарши ўйинда — пас баҳолар олди. Интернетни очсанг, Ҳусановнинг Тошкентдаги “мажаралари”дан бошқа нарса йўқ.

Биз, албатта, фахрланамиз. Аммо у қандай босимда эканини тушунишимиз керак. Ишонаманки, у сафар ортда қолди ва ўзи учун ҳам, АФУ учун ҳам дарс бўлди. Ҳатто Шомуродов Италияга кетганида бундай фаолият бўлмаган.

— Яқинда уйланади. Бу таъсир қилмайдими?

— Тўй, — у Тошкентда бўлади, — албатта, ҳар бир футболчи бошидан ўтказадиган алоҳида воқеа. Организм қайта мослашади, оилавий ҳаёт қўшимча мажбуриятларни юклаши мумкин. Лекин менимча, унинг ёшида ҳаммасидан осонроқ ўтиб кетади. Қодир аллақачон ўсмир эмас, балки жисмоний ва руҳий жиҳатдан шаклланган спортчи ва эркак. Шу билан бирга, эҳтимолий эҳтиросий таъсирни истисно қилиб бўлмайди, ахир тўй — муҳим воқеа. Лекин мен Қодирни биламан. Уни синаб бўлмайди. У юлдузлик касалига учрамайди ва ўз номига айтилган мақтовларга қулоқ солмайди.

«Замин»ни Telegram’да ўқинг!