
Россияда яқинда билдирилган ғоя жамоатчиликда қизғин баҳсларга сабаб бўлди. “Сарград” медиахолдинги асосчиси, бизнесмен Константин Малофеев ўз баёнотида 1995 йилдан кейин туғилган россияликлар учун пенсия тизимини тўхтатишни таклиф қилди. Унинг фикрича, давлат томонидан кафолатланган нафақа умиди ёш авлодни оила қуриш ва кўп фарзандли бўлишдан узоқлаштираётган асосий омиллардан бирига айланган.
“Пенсия болалар ўрнини эгаллади” — Малофеевнинг радикал фикри
Малофеев бу масалада қатъий позицияни эгаллаган: “Бугунги кунда кўплаб ёшлар кекса ёшда давлат пенсиясига таянишга умид боғлаган. Шунинг учун улар фарзанд туғишни, оила қуришни кечиктирмоқда. Ҳолбуки, агар уларни пенсиядан умуман озод қилсак, улар ўз келажаги ҳақида ўйлаб, ёшликда бола туғишга ҳаракат қилишади”, — дея таъкидлади у.
Бизнесмен, шу билан бирга, Россия империясида пенсия фақат маълум қатлам учун ажратилганини ва ҳар бир аёл ўртача етти нафар бола туғганини таъкидлади. “Инқилобдан сўнгги ‘умумий тенглик’ тушунчаси аёлларни иш бозорига тортиб, фарзанд сонини қисқартирди. Кейин эса шахсий эркинлик, истеъмолчилик ва пул биринчи ўринга чиқди. Натижада аёлларга тўғри келадиган болалар сони 1,4 тагача тушди”, — деди у.
“Пенсияни бекор қилиш” таклифи — тушунарли ва шубҳали
Малофеевнинг концепциясига кўра, 1995 йилдан кейин туғилган фуқаролардан пенсия бадаллари йиғилиши 10 йилдан сўнг тўхтатилиши мумкин. Илгари ушлаб қолинган маблағлар қайтарилиши ва ёшлар 30 ёшдан сўнг келажаги учун ўзлари масъулликни зиммасига олиши мумкин: “Хоҳласалар пул тўплашсин, хоҳласалар фарзанд кўришсин”.
Федерация кенгаши — пенсия Конституция билан кафолатланган
Ушбу баёнотга жавобан Федерация кенгаши қўмитаси раҳбари Андрей Клишас Россия фуқароларининг ижтимоий таъминоти Конституцияда белгиланган ҳуқуқ эканини эслатди. Унинг таъкидлашича, бундай ташаббуслар нафақат амалий эмас, балки қонунчиликка зид ҳамдир.
Россияни кутаётган демографик муаммолар
Малофеевнинг ёшларга нисбатан қаттиқ фикри ортидан Россияни кутаётган яна бир жиддий муаммо — демографик пасайиш муаммоси турибди. Расмий маълумотларга кўра, 2050 йилларга келиб Россияда пенсия ёши 80 ёшгача кўтарилиши мумкин. Сабаби — аҳоли сони кескин камайиши. Росстат маълумотларига кўра, фақат 2023–2026 йиллар оралиғида Россия туғилишдан кўра кўпроқ ўлим ҳолати қайд этилиши сабабли 12,7 миллион фуқаросини йўқотади.
2040 йилларга бориб, болалар ва ўсмирлар сони 26 фоиздан 20 фоизгача қисқариши кутилмоқда. Шу билан бирга, пенсионерлар сони 24,5 фоиздан 26,9 фоизгача кўтарилади. Бундай вазиятда давлат бюджетининг юки ошиши ва ижтимоий таъминот тизимидаги босим янада ортгани эҳтимолдан холи эмас.
Хулоса қилиб айтганда, Малофеевнинг пенсияни бекор қилиш ғояси жамиятда кўплаб савол ва шубҳалар уйғотди. Баъзилар буни демографик вазиятни яхшилашга қаратилган қатъий чора сифатида қабул қилса, бошқалар уни инсон ҳуқуқлари ва ижтимоий адолатга зид деб баҳоламоқда. Россиядаги аҳоли ўсиши муаммосини ҳал этиш — жуда мураккаб масала бўлиб, бундай радикал ёндашувлар катта муҳокамаларни талаб қилади. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг Мавзуга оид янгиликлар