Тошкент вилоятида яна бир ҳужжатсиз мулкни ўзлаштириш ҳолати қайд этилди. Бу галги воқеа Қибрай туманида юз берди ва жиноятчиларнинг фаолияти жамоатчиликда қаттиқ муҳокамаларга сабаб бўлди.
Бош прокуратуранинг расмий маълумотига кўра, аввал ҳам фирибгарлик жинояти учун судланган икки фуқаро маҳаллий фаол деҳқонга тегишли қорамолларни ноқонуний йўл билан сотишни режалаштирган. Улар қурбоннинг номидан ҳаракат қилиб, 131 бош қорамолни сотишга келишиб олади.
Бошланғич босқичда улар мол эгасига ишонч уйғотиш мақсадида 50 бош қорамол учун 1 миллиард сўмни расман тўлайдилар. Аммо шундан сўнг, мол эгасининг рухсатисиз қолган 37 бош қорамолни ўзбошимчалик билан бошқа шахсларга сотиб юборади.
Расмий баҳоларга кўра, айни шу сотилган 37 бош қорамолнинг умумий бозор қиймати 814 миллион сўмга тенг бўлган. Бу эса шундай хулосага келишга асос берадики, жиноятчилар мулкнинг катта қисмини ҳеч қандай расмий асоссиз, фақат алдов ва ишончни суиистеъмол қилиш орқали ўзлаштиришга муваффақ бўлишган.
Ушбу ҳолат юзасидан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 168-моддаси (Фирибгарлик) бўйича жиноят иши қўзғатилган. Ҳозирда тергов органлари томонидан барча ҳуқуқий чоралар кўрилмоқда.
Жиноятчиларнинг шахслари, уларнинг олдинги жиноят фаолияти ва бу сафар қандай йўл билан ишонч қозонганликлари батафсил ўрганилаяпти. Ҳар бир ҳаракатлари ҳужжатлар орқали текширилиб, мулк эгаси билан муносабатлар ҳужжатлашганми-йўқми, аниқланмоқда.
Бу воқеа яна бир бор ҳушёрлик ва ҳуқуқий саводхонликнинг аҳамиятини кўрсатди. Зеро, фирибгарлар кўп ҳолларда тўғри ва ҳужжатлашмаган келишувлардан фойдаланиб, мулк эгаларини яхши ниятлар билан алдашга муваффақ бўлади.
Ҳар бир мулкдор, хусусан қишлоқ хўжалигида фаолият юритаётганлар, мол-мулкларига боғлиқ ҳар қандай келишувни фақат нотариал ва ҳуқуқий ҳимояланган шаклда расмийлаштиришлари лозим. Чунки оғзаки келишувлар келажакда катта муаммоларга сабаб бўлиши мумкин.
Фуқаролар бу каби хатолардан сақланиш учун мутахассис маслаҳатига таянишлари, мол-мулк билан боғлиқ ҳар қандай ишда ҳушёр бўлишлари талаб этилади. Фирибгарлар кўпинча “ишонч”га таянади. Улар аввал молиявий фойда кўрсатади, кейин эса рухсатсиз фаолиятга ўтади.
Айни пайтда тергов ҳаракатлари давом этмоқда. Гувоҳлар сўроқ қилинмоқда, молни сотиб олган шахслар аниқланмоқда, у ерда қандай шартларда олди-сотди амалга оширилгани ўрганилмоқда.
Бош прокуратура ушбу ҳолат юзасидан барча фуқароларга мурожаат қилиб, мулк билан боғлиқ битимларда эҳтиёткорлик, ҳужжатлилик ва ишончсизликка асосланган келишувларга йўл қўймасликка чақирмоқда.
Шуни алоҳида таъкидлаш керакки, жиноятчи фуқаролар аввал ҳам шунга ўхшаш жиноятлар учун жавобгарликка тортилган бўлиб, бу гал ҳам уларнинг фаолияти қайтадан суд муҳокамасига олиб чиқилиши мумкин.
Жиноят кодексига мувофиқ, мулкни фирибгарлик орқали ўзлаштириш катта миқдорда бўлса, жиноятчи бир неча йил озодликдан маҳрум этилиши мумкин.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
