Украинада сафарбарлик ҳақидаги қонун кучайтирилди

^{Фото: Reuters}
Украина Олий Радаси сафарбарлик тўғрисидаги қонун лойиҳасини иккинчи ўқишда қабул қилди. 351 нафар халқ депутатидан 283 нафари уни ёқлади, бир нафари қарши овоз берди.

Депутат Алексей Гончаренко сўзларига кўра, қонун лойиҳасидан демобилизация тўғрисидаги қоидалар чиқариб ташланган. Дастлаб, сафарбар қилинган украиналиклар 36 ойдан кейин ҳарбий хизматни тарк этиши мумкинлиги тўғрисидаги банд киритилиши режалаштирилган эди.

Қонун президент томонидан имзоланганидан кейин бир ой ичида кучга киради.

«РБК-Украина» хабарига кўра, ҳарбий хизматга мажбур украиналиклар энди президент сафарбарлик эълон қилганидан кейин 60 кун ичида ҳарбий қўмиталарга бориб, ўзи ҳақидаги долзарб маълумотларни тақдим этиши шарт бўлади. Бу хорижда яшовчи украиналикларга ҳам тегишли. Улар буни электрон почта орқали амалга ошириши мумкин. Агар маълумотлар 60 кун ичида янгиланмаса, қоидабузарлар 22,5 минг гривнагача (≈6,7 млн сўм) жаримага тортилади, айрим ҳолларда эса суд орқали ҳайдовчилик гувоҳномасидан маҳрум қилинади.

Полиция ҳар қандай ҳужжатларни текшириш ва электрон реестр билан солиштириш пайтида, агар маълумотлар тизимда бўлмаса, ҳарбий хизматга мажбур бўлган шахсни ушлаб туриш ҳуқуқига эга бўлади.

Қонунга кўра, 18 ёшдан 60 ёшгача бўлган барча эркаклар ҳарбий гувоҳномасини олиб юриши шарт. Ҳарбий қўмиталар, полиция, ҳарбий хизматчилар ва чегара қўшинлари ходимларига ҳужжат мавжудлигини текшириш ҳуқуқи берилади. Ҳарбий гувоҳноманинг йўқлиги ҳам чегарани кесиб ўтишни рад этиш учун асос бўлади. Бундан ташқари, ушбу ҳужжатсиз консуллик хизматлари кўрсатилмайди ва хорижда 18 ёшгача бўлган фуқароларга Украина паспорти берилмайди.

Қонунга бошқа ўзгартиришлар қаторида муддатли ҳарбий хизматни ўташ ўрнига тинчлик даврида 5 ой, жанговар ҳаракатлар пайтида эса 3 ойлик базавий ҳарбий хизматни жорий этиш ҳам назарда тутилган. Бундан ташқари, Украинанинг 24 ёшгача бўлган фуқаролари базавий хизмат йилини ва муддатини танлаши мумкин. 2025 йилдан бошлаб, мамлакатда эркаклар учун мажбурий ва аёллар учун ихтиёрий тарзда умумқўшин тайёргарлиги жорий этилади, бу университет таълимининг бир қисмига айланади.

Сафарбарлик тўғрисидаги қонун лойиҳаси Олий Радага икки марта киритилган эди. Ҳукумат уни илк бор 2023 йил декабрида парламентга юборди, бироқ жамоатчилик эътирози юзага келганидан кейин, ҳужжат қайта кўриб чиқиш учун қайтарилди. Қонун лойиҳасининг янги таҳрири Олий Радага январ ойи бошида киритилди, феврал ойи бошида парламент ҳужжатни биринчи ўқишда маъқуллаган эди. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!