Россиянинг илғор сиёсий таҳлилчиларидан бири сифатида танилган Екатерина Шулманга қарши Москвада суд томонидан сиртдан ҳибсга олиш қарори чиқарилди. Бу воқеа мамлакатдаги сиёсий муҳит, айниқса «чет эл агентлари» масаласи юзасидан яна бир бор жамоатчилик диққат марказига келди.
Маълум қилинишича, Екатерина Шулман «чет эл агенти» сифатида давлат томонидан юклатилган юридик ва маъмурий мажбуриятларни бажармагани учун айбдор деб топилган. Мешчанский суди томонидан чиқарилган ҳукмга кўра, у Россияга қайтиши билан ҳибсга олиниши керак бўлади ва ушбу ҳолатдан сўнг икки ойлик ҳибсга олиш муддати бошланади.
Мазкур қарор Россия судларининг умумий юрисдикцияси матбуот хизмати орқали оммага эълон қилинди. Шуни таъкидлаш жоизки, Шулман ҳозирда Россия Федерацияси ҳудудида эмас. У 2022 йил апрель ойида Германияга Роберт Бош фонди стипендияси орқали жўнаб кетган эди. Унинг сўзларига кўра, у мамлакатни тарк этишга сиёсий сабаблар мажбур қилган. Адлия вазирлиги эса у кетганидан сўнг, Шулманни «чет эл агенти» деб эълон қилган.
Шу кунгача Россия адлия органлари томонидан Шулманга нисбатан жиноий иш қўзғатилгани ҳақида расман маълум қилинмаганди. Фақат 2024 йил март ойида Ички ишлар вазирлиги ахборот базасида у ҳақда қидирув карточкаси пайдо бўлган, бироқ у жуда қисқа фурсатда ўчирилган.
Екатерина Шулман Россиядаги сиёсий-иқтисодий ҳаёт юзасидан чуқур таҳлиллари билан танилган шахс ҳисобланади. У ўз вақтида Москва ижтимоий-иқтисодий фанлар олий мактаби ва Халқ хўжалиги ва давлат бошқаруви академиясида дарс берган. Шунингдек, у Россия президенти ҳузуридаги Инсон ҳуқуқлари бўйича кенгаш аъзоси сифатида ҳам фаолият юритган.
2022 йил май ойида Германиядаги Die Zeit нашрига берган интервьюсида Шулман «чет эл агенти» мақоми уни Россияга қайтиши ва у ерда ўқитувчилик билан шуғулланишига тўсқинлик қилишини очиқ айтган.
Бу воқеа мамлакатдаги мухолифат ва мустақил фикр юритувчи шахсларга нисбатан босимлар, айниқса «чет эл агентлари» тўғрисидаги қонунчилик орқали амалга оширилаётган босимлар муҳокамасини яна жонлантирди. Сиёсий муҳитдаги бундай жараёнлар Россия жамиятида эркин фикр билдириш имкониятларининг тобора чекланаётганини кўрсатмоқда.
Шулманга нисбатан чиқарилган ҳибс қарори халқаро жамоатчилик, инсон ҳуқуқлари ташкилотлари ва мустақил оммавий ахборот воситалари томонидан ҳам диққат билан кузатилмоқда. Бунинг замирида Россияда мустақил фикр ва танқидий таҳлил билан шуғулланадиган мутахассисларга бўлган муносабат янада чуқурроқ таҳлил талаб қилади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!