Jaguar Land Rover’ning savdosi AQSH siyosati tufayli pasaydi

Dunyo avtosanoatida o‘zining o‘ziga xos o‘rniga ega bo‘lgan Jaguar Land Rover (JLR) kompaniyasi so‘nggi uch oyda jiddiy muammolarga duch keldi. Britaniyadagi mashhur avtokonsern 2024 yilning aprel-iyun oylari oralig‘ida umumiy savdo hajmining 15.1% ga pasaygani haqida ma’lum qildi. Bu yetarlicha katta ko‘rsatkich bo‘lib, faqat birgina omilga bog‘liq emas. AQSH import bojlari, ichki bozordagi modellar yangilanishi va boshqa strategik o‘zgarishlar bu pasayishda asosiy rol o‘ynagan.

Kompaniyaning ma’lum qilishicha, 2024 yil aprel oyida JLR AQSHga avtomobil eksport qilishni vaqtincha to‘xtatgan edi. Bu qaror AQSH prezidenti Donald Tramp ma’muriyatining avtomobil importlariga nisbatan yangi 25 foizlik boj joriy qilish rejasidan keyin qabul qilindi. Ta’kidlash joizki, JLR kompaniyasi uchun AQSH bozori juda muhim hisoblanadi, chunki har to‘rtinchi Jaguar yoki Land Rover avtomobili aynan AQSHga eksport qilinadi.

Bir oylik tanaffusdan so‘ng, Britaniya hukumati va AQSH o‘rtasida ikki tomonlama kelishuv amalga oshdi. Unga ko‘ra, AQSH yiliga birinchi 100,000 dona Britaniyada ishlab chiqarilgan avtomobil uchun faqat 10% boj qo‘llashni qabul qildi. Lekin ushbu chegaradan ortiq bo‘lgan mashinalar uchun 27.5% yuqori boj saqlanib qolmoqda. Bu esa kelgusidagi savdo hajmiga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Jaguar Land Rover ma’lumotlariga ko‘ra, 2024 yilning ikkinchi choragida chakana sotuvlar 94,420 dona avtomobilgacha kamaygan, ulgurji sotuvlar esa 10.7% ga tushib, 87,286 donaga yetgan. Xususan, Shimoliy Amerikada ulgurji sotuvlar 12.2% ga pasaygan. Biroq asosiy kamayish Britaniya bozorida kuzatilgan — bu yerda ulgurji sotuvlar 25% ga kamaydi.

Bu pasayishning asosiy sabablaridan biri – Jaguar'ning eski modellarini ishlab chiqarishni to‘xtatishi bo‘ldi. 2023 yil oxirida kompaniya Britaniyada yangi avtomobil sotishni vaqtincha to‘xtatdi. Bu esa zavodlarni yangi elektr modellarga yo‘naltirish va tayyorgarlik ko‘rish uchun qilingan chora edi. Yangi elektr Jaguar modellari 2026 yilda bozorga chiqishi kutilmoqda.

Birmingem biznes maktabi professori Devid Beyli ta’kidlashicha, AQSH bozori nafaqat JLR uchun, balki butun Britaniya avtosanoati uchun ham Yevropa Ittifoqidan keyingi ikkinchi eng yirik eksport bozori hisoblanadi. Ayniqsa, premium va luks toifasidagi avtomobillar AQSH iste’molchilari orasida talab yuqori.

Shu o‘rinda qayd etish joizki, Jaguar Land Roverning AQSHdagi muvaffaqiyati nafaqat model sifatlariga, balki ishonchli marketing, keng servis tarmog‘i va brendning mustahkam obro‘siga ham bog‘liq. Lekin bojlar va geosiyosiy o‘zgarishlar kabi omillar bu ustunliklarga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Kompaniya rahbariyati ma’lum qilganidek, joriy muammolarga qaramay, Jaguar Land Rover uzoq muddatli rejalardan chekinmayapti. Elektromobillar ishlab chiqarish, innovatsion texnologiyalar joriy etish va global bozorlarda pozitsiyani mustahkamlash ustuvor yo‘nalishlar sifatida belgilangan.

Xulosa qilib aytganda, Jaguar Land Roverning AQSHga eksportdagi muvaqqat to‘xtashi, bojlar va model yangilanishi bilan bog‘liq islohotlar kompaniyaning umumiy faoliyatiga salbiy ta’sir etdi. Ammo bu jarayonlar bir vaqtning o‘zida yangi transformatsiya va texnologik o‘sishga yo‘l ochishi mumkin. Jahon avtosanoati tez o‘zgarib borayotgan bir paytda, bunday yirik brendlar muvaffaqiyatni saqlab qolish uchun strategik yondashuvlar ishlab chiqishga majbur bo‘lmoqda. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!