
2025 yil yakuniga yaqin Oʻzbekiston bank sektorida “hisob” ijobiy tomonga ogʻmoqda: Markaziy bank eʼlon qilgan yangi statistikaga ko‘ra, banklar kredit portfelidagi muammoli kreditlar (NPL) ulushi sezilarli pasaydi. 1 dekabr holatida bu ko‘rsatkich 3,45%ni tashkil etdi, o‘tgan yilning shu davrida esa 4,27% edi. Bu haqda upl.uz xabar beradi.
Regulyator raqamlari shuni ko‘rsatadiki, yaxshilanish faqat kreditlar umumiy hajmi kattalashgani hisobidan emas, balki muammoli qarzdorlikning real qisqarishi bilan ham bog‘liq. Hisobot davrida tijorat banklarining jami kredit portfeli 525,9 trln so‘mdan 595,3 trln so‘mgacha o‘sdi, ishlamayotgan kreditlar hajmi esa aksincha 22,45 trln so‘mdan 20,55 trln so‘mgacha kamaydi.
NPLning 0,82 foiz punktga tushgani mutaxassislar tomonidan qarz oluvchilar intizomi kuchaygani va banklar eski xatarlarni balansdan chiqarish bo‘yicha choralarini samarali olib borayotgani belgisi sifatida baholanmoqda. Sektor, ko‘rinib turibdiki, faol kreditlash davridan keyin barqarorlashuv bosqichiga kiryapti.
Xalqaro mezonlar fonida ham vaziyat nazoratda: jahon amaliyotida muammoli kreditlar 3–5% oralig‘ida bo‘lsa, bu xatar yuqoriroq, ammo boshqariladigan daraja hisoblanadi. Rivojlanayotgan iqtisodiyotlar uchun, jumladan Oʻzbekiston uchun ham bunday ko‘rsatkichlar odatiy bo‘lib, odatda favqulodda tartibga solish choralarini talab qilmaydi.
NPL atamasi global iqtisodiyotda 1990-yillarning oxiridagi Osiyo moliyaviy inqirozidan keyin keng tanildi. O‘sha paytda Tailand va Indoneziya kabi davlatlarda muammoli kreditlar ulushi 40–50%gacha chiqib, bank tizimlarini falaj holatga olib kelgan edi. Bugungi Oʻzbekistondagi 3–5% atrofidagi ko‘rsatkich esa xatarlar boshqarilayotganini anglatadi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.