700 мил йўл ва бир дўст: Эшак билан саёҳат

Саёҳат – бу шунчаки жисмоний ҳаракат эмас, балки қалб ва тафаккур учун ҳам катта синов. Мана шундай чуқур фалсафий маънога эга юришни амалга оширган одам ҳақида гапирмоқчимиз. У Британияни бошидан охиригача бирга юрган ягона шериги – ешак билан босиб ўтди.

Мен ҳар доим руҳимдаги саёҳат руҳини йўқотмаганман. Болалигимда, ҳар бир ёзги таътилда ота-онам мени ва синглимни уйдан чиқариб юборишарди ва "фақат овқат ейишга қайтинглар" дердилар. Бу одат менга эркинликни сингдирди. Лондондаги Ҳакни кўчаларида югуриб, чарчаган ҳолда қайтиб келиш менинг болалик хотираларимнинг ажралмас қисмига айланган.

Кейинчалик, 20 ёшларнинг охирида Америка қитъасини пиёда юриб, табиат бағрида тунлар ўтказиб, автостоп билан кесиб ўтдим. Бу тажриба менга дунёга бошқача нигоҳ билан қарашни ўргатди.

Ливерпулда фотоҳақиқчилик фаолиятини бошлаганман ва бир неча йиллик муносабатларга киришдим. Аммо бу муносабатлар тугаганида, руҳан емирилдим. Шундай оғир вақтда, ҳаётимдаги ҳақиқий манони – саёҳатни қайта кашф этдим.

2016 йил ёзида мен ўзимни қайта топиш учун навбатдаги мураккаб йўлга отландим. Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистон орқали 1,600 км масофани асосан пиёда босиб ўтдим. Бу менга табиат билан яхлитлик ҳиссини берди. Тезликсиз, шошилмасдан сафар қилиш – бу одамлар билан чин дилдан мулоқот қилиш имконияти эканлигини англадим.

Бироқ бу ҳисларни Британияда қайта бошдан кечириш қийин бўлди. Чет элларда менинг "чет эллик"лигим одамларни қизиқтирарди, Британияда эса 43 ёшли оқ танли эркак сифатида юзлар орасида йўқолиб кетардим. Таниж ниятда бўлмаганлар билан гап бошлаш мен учун осон эмас эди. Шу боис, навбатдаги беш ойлик Британияни кесиб ўтиш сафарим учун менга одамларни қизиқтира оладиган, уларнинг диққатини тортувчи шерик кераклигини тушундим – пакет ҳайвони, яъни ешак.

Шундай қилиб, мен Алвуд Донкис (Алwоод Донкейс) номли маҳаллий фермада Мартин деб исм қўйган ешакни топдим. Унинг табиати ҳам гўё мени танлагандай туюларди: у ҳам бошқалардан алоҳида юрарди, ялғизликни хуш кўрарди. Етти ой давомида у билан бирга машқ қилиб, кеча-кундуз ишлаш орқали ўзаро ишончни мустаҳкамладик.

Йўлимизни Кейп Рат (Шимолий Шотландия) даги маякдан бошлаб, Дорсетдаги бошқа бир маякда якунладик. Бу деярли 700 миллик, яъни 1,100 кмга яқин йўл эди. Аммо тез орада тушундимки, Вирал кўчаларида ешак билан сайр қилиш сизни Шотландиянинг ғарбий тоғли ҳудудларига тайёрламайди. У ердаги тоғлик, ботқоқ, чақувчи ҳашоратларга тўла муҳит инсонни ҳам, ҳайвонни ҳам синовга солади.

Биринчи олти ҳафта мен учун қийинчилик, иккиланиш ва ҳатто кўз ёшларга тўлган пайтлар бўлди. Бир куни Мартинни ботқоқдан ўтказишга уриндим, аммо у оёқларини шиштак қилиб, ҳаркатланишдан бош тортди. Мен унга хафаландим, кейин ўзимни айбдор ҳис қилдим.

Бироқ йўл давомида ҳамма жойда одамларнинг юзида табассум пайдо бўларди. Мартинни кўрган ҳар бир киши хурсанд бўлар, сўзга келарди. Улар бизга чой, кофе, таомлар, ҳамдардлик ва лагер қурадиган жойлар таклиф қилишарди. Бирор марта ҳам рад жавоб олмадим. Мартин билан йўл юриш менинг инсонийликка бўлган ишончимни қайта тиклади.

Қизиқарлиси, қачон-ки мен Мартиннинг эҳтиёжларини ўзимникидан устун қўйиб, йўлни унинг кайфиятига қараб режалаштирдим – сафар шунчалик қизиқ ва оромли бўлиб қолди. Ҳар бир кун охирида у мени бағримга бош қўяр, боши оғирлашар, гўё менга ишонч билдириб, дам оларди. Бу алоқани сўз билан ифодалаш қийин.

Йўл тугагандан сўнг мен Мартинни тўлиқ сотиб олдим. Ҳануз ўша фермада яшайди, мен эса унинг харажатларини тўлаб тураман. Ҳар ой камида икки марта бориб кўраман. Биз бирга яна Ливерпулдан Блекпулгача юрдик ва энди бутун ой давом этадиган Шотландия юришини режалаштиряпмиз.

Мен нафақат бутун Британияни пиёда босиб ўтдим, балки 15 ёшли ешак Мартин билан абадий дўстлик асос солдим. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!