Болқон яриморолидаги бир қатор мамлакатлар ҳозирда кенг кўламли ва шиддатли ёнғинлар оқибатида жиддий экологик ва инфратузилмавий муаммоларга дуч келмоқда. Қурғоқчилик, кескин иссиқлик, шамол ва инсонларнинг эҳтиётсизлиги туфайли юзага келган ёнғинлар ҳозирча тўлиқ назоратга олинмаган.
Куни кеча дам олиш кунлари давомида энг оғир вазият Албанияда кузатилди. Мамлакатнинг бир нечта ҳудудларида ўрмон ва саҳро ерлари бир вақтнинг ўзида ёнди. Минглаб гектар ер майдони оташ бағрида қолди. Йигирмага яқин аҳоли пунктида уй-жойлар, электр тармоқлари ва йўллар жиддий зарар кўрди. Баъзи туманларда аҳоли эҳтиёт чораси сифатида эвакуация қилинди.
Албания ҳукумати Тирана орқали Европа фуқаро мудофааси механизмига расман мурожаат қилди. Қисқа фурсатда Италия, Хорватия ва Венгриядан юқори малакали ёнғин ўчирувчи отрядлар мамлакатга етиб келди. Улар ҳаводан ҳам, ерда ҳам махсус ускуналар билан ёнғинларга қарши курашишни бошлади. Айни пайтда юзлаб ўт ўчирувчилар фронтда фаол ҳаракат қилмоқда.
Болгарияда ҳам шунга ўхшаш жиддий ҳолат юзага келди. Мамлакатнинг турли нуқталаридан 230 та алоҳида ёнғин ўчоғи қайд этилди. Ҳукумат фавқулодда ҳолатни бартараф этиш учун Европа Иттифоқидан ёрдам сўради. Болгариянинг айрим минтақа ва вилоятларида ёнғинлар аҳоли уйлари ва қишлоқ хўжалиги ерларига яқинлашиб, маҳаллий ҳокимиятни қўшимча эвакуация режасини ишлаб чиқишга мажбур қилди.
Шимолий Македония ва Хорватияда ўтган ҳафтада келиб чиққан бир нечта катта ёнғинлар қисман назоратга олинган. Бироқ об-ҳаво шароити — хусусан, 42 даражадан юқори ҳарорат, қаттиқ шамол ва нисбий намликнинг пасайиши — ёнғинлар яна авж олиши мумкинлигидан дарак бермоқда.
Экологлар таъкидлашича, Болқондаги бу каби кенг кўламли ёнғинлар наfaqat табиат, балки одамлар саломатлиги ва ижтимоий барқарорлик учун ҳам жиддий хавф туғдиради. Ҳар йил такрорланаётган табиий офатлар ортидан миллий сиёсатчилар ва халқаро ҳамкорлар ўртасида иқлим ўзгариши ва унинг оқибатларини юмшатиш чоралари ҳақида янада жиддий мулоҳазалар олиб борилаётгани маълум қилинди.
Мутахассислар тезкор чора сифатида аҳолига табиий ҳудудларда ўт ёқмаслик, ҳар қандай чиқиндиларни ўзи билан олиб кетиш ва ёнғинлар юзасидан дарҳол маҳаллий хизматларга хабар беришни тавсия қилмоқда. Шунингдек, ҳаво қатнови, сайёҳлик маршрутлари ва қишлоқ хўжалиги фаолиятларига вақтинча чекловлар қўйилиши ҳам муҳокама қилинмоқда.
Йирик ёнғинларнинг кўлами ва тарқалиш суръати ҳозирча пасаймаган. Мамлакатлар ўртасидаги ҳамкорликни янада кучайтириш, халқаро техникалар ва авиациядан кенг фойдаланиш масаласи кун тартибида турибди. Мутахассислар яқин кунларда ёмғир ёғишига умид билдирмоқда, аммо синоптиклар бундай эҳтимол жуда паст эканини маълум қилмоқда.
Табиат оғриғини бартараф этиш учун нафақат давлатлар, балки ҳар бир инсон ҳам масъулият билан ёндашиши зарур. Болқондаги ёнишлар бизни яна бир бор тўхтаб, атроф-муҳитга бўлган муносабатимизни қайта кўриб чиқишга ундайди.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
