Қазақстанда фармацевтика саласында ауқымды реформалар жүзеге асырылуда. Бұл реформалардың басты мақсаты – дәрі-дәрмектерді импорттауды жеңілдету және мемлекеттік тіркеу мерзімдерін айтарлықтай қысқарту.
Президент Шавкат Мирзиёевке ұсынылған бұл жаңалықтар сапалы дәрі-дәрмектерді халыққа жеткізуді жақсартуға және ұлттық жүйені халықаралық стандарттарға сәйкестендіруге бағытталған. Реформалардың өзегінде технологиялар трансфері механизмі жатыр.
Аталған механизм шетелдік фармацевтикалық компанияларға Қазақстанда өндірісті жолға қоюға және кейін оларды жедел тіркеуден өткізуге мүмкіндік береді. Бұл ішкі нарықтағы дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді арттыруға және экспорттық әлеуетті нығайтуға қызмет етеді.
Генерик дәрі-дәрмектерге қатысты талаптар да едәуір өзгереді. Олардың клиникалық сынақтары енді халықаралық стандарттарға сәйкес жүргізіледі, бұл олардың нарыққа жедел шығуын қамтамасыз етеді.
Сондай-ақ, заманауи биотехнологиялық жасушалық препараттарды тәжірибеге енгізу үшін жағдай жасалуда. Фармацевтикалық өнімдердің қауіпсіздігі орталығының директоры Алишер Темировтың айтуынша, қауіпсіздіктің төрт категориясы бойынша дифференциалды тіркеу жүйесі енгізілген.
Бұл ең қауіпсіз категориядағы өтінімдерді қарау мерзімін 150 күннен 60 күнге, екінші категория үшін 90 күнге, салыстырмалы түрде қауіпті категориялар үшін 120 күнге қысқартты. Бұдан бөлек, бірінші қауіпсіздік класына жататын медициналық өнімдер (стерильді және инвазивті емес) лабораториялық және клиникалық сынақтардан босатылды.
Бұл шаралар тұрғындарды қауіпсіз дәрі-дәрмектермен қамтамасыз етуге және сертификатталған өнімдерді импорттауды жеңілдетуге бағытталған. Жаңа түпнұсқа дәрі-дәрмекті әзірлеп, нарыққа шығару процесі 10 жылдан 15 жылға дейін созылуы және 2 миллиард доллардан артық шығынды талап етуі мүмкін.
Сондықтан инновациялық дәрі-дәрмектер генериктерге қарағанда әлдеқайда қымбат болады.
