Өзбекстан мен Жапония арасындағы қарым-қатынас жаңа деңгейге көтерілді

20 желтоқсанда Токиода Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев пен Жапония премьер-министрі Санае Такайчи арасында келіссөздер өтті.

Жапония Премьер-министрі Президент Шавкат Мирзиеевтің сапарын, әдеттегідей, жоғары сенім мен өзара құрмет қағидаттарына негізделген өзбек-жапон қарым-қатынастары тарихындағы маңызды оқиға деп атады.

Дипломатиялық қарым-қатынас орнатқаннан бергі 33 жыл ішінде Жапония Өзбекстанның жақын досы, негізгі технологиялық және инвестициялық серіктесі болып, республикада заманауи индустриялық және энергетикалық инфрақұрылымды құруға және адам ресурстарын дамытуға зор үлес қосып келеді.

Сауда айналымының, инвестиция көлемінің, жапондық капиталдың қатысуымен бірлескен кәсіпорындар санының тұрақты өсуі қанағаттанарлықпен атап өтілді.

Өзбекстанда энергетика, геология, туризм, инфрақұрылымды дамыту, IT және басқа да басым салаларда маңызды жобаларды жүзеге асырып жатқан Sojitz, Toyota Tsusho, Sumitomo, Itochu, Kyoto Plaza, Balcom, Shikoku Electric сияқты жапондық жетекші компаниялар табысты жұмыс істеуде.

Жапония халықаралық ынтымақтастық агенттігімен (JICA) және Жапонияның халықаралық ынтымақтастық банкімен (JBIC) бірлескен жобалар портфелі энергетика, мұнай-химия, көлік, білім және ауыл шаруашылығы сияқты секторларды қамтиды.

Келіссөздерде парламенттердегі «достық топтарын» белсендірудің, экономикалық ынтымақтастық комитеттеріндегі, басым бағыттар бойынша салалық кездесулер мен ынтымақтастықтың басқа да нысандарының маңыздылығы атап өтілді.

Өзбекстан Президенті Жапониямен стратегиялық серіктестікті дамытудың бірқатар негізгі бағыттарын атап өтті: «жасыл» энергетика және өнеркәсіпте көміртегі шығарындыларын азайту, ақпараттық технологиялар, маңызды пайдалы қазбалар, машина жасау, денсаулық сақтау және туризм инфрақұрылымын жаңғырту және т.б.

Осы саммитке дайындық аясында құны 12 миллиард доллардан асатын ынтымақтастық жобаларының жаңа портфелі қалыптасқаны қанағаттанушылықпен атап өтілді. Бұл жобаларды ілгерілету үшін бірлескен инвестициялық алаң құру ұсынылды.

Сонымен қатар, Самарқанд облысында жапон үлгісі мен стандарттары негізінде арнайы экономикалық аймақ құру жоспары жарияланды.

Жапондық әріптестермен бірлесіп жүзеге асырылып жатқан «Бір ауыл – бір өнім» бағдарламасының аясын кеңейту ұсынысы қолдау тапты.

Сондай-ақ, өзара сауда көлемін арттыру мүмкіндіктері мен жолдары, сондай-ақ өңіраралық байланысты кеңейту мәселелері талқыланды. Екі ел өңірлерінің бірінші форумын келесі жылы Самарқандта өткізу ұсынылды.

Гуманитарлық алмасуларды белсендіруге ерекше назар аударылады. Білім беру және кадрлар даярлау саласы дәстүрлі түрде осы көп қырлы қатынастардың маңызды бөлігі болды.

Елімізде жастардың болашақ кәсіпкерлік жобаларын жүзеге асыруға қажетті білім мен дағдыларды меңгеруіне мол мүмкіндіктер беріп отырған Өзбекстан-Жапония адам ресурстарын дамыту орталығы табысты жұмыс жасауда.

Өзбекстандағы 7 жоғары оқу орнында жапон тілі оқытылады. Токио шетел тілдері университетінде өзбек тілі 10 жылдан бері оқытылады.

Ректорлар форумы кадрларды даярлау саласында тәжірибе алмасудың маңызды алаңы болып табылады. Бүгін Жапонияның жетекші жоғары оқу орындарының ректорларымен кездесу өтті. Ынтымақтастық бағдарламаларын, ғылыми және инновациялық алмасуларды кеңейту бойынша маңызды келісімдерге қол жеткізілді.

Ташкентте Цукуба университетімен бірге тұңғыш өзбек-жапон университетін құру жоспарлануда.

Мәдени және туристік байланыстарды кеңейту мақсатында мәдени күндерді, көрмелерді, жастар форумдарын, кинофестивальдерді жүйелі түрде өткізу ұсынылды. Сапар қарсаңында Жапонияда Өзбекстан мәдениетінің күндері сәтті өтті.

2027 жылы екі ел дипломатиялық қарым-қатынастың орнағанына 35 жыл толуына орай Мәдениет жылдарын өткізеді.

Келіссөздер барысында өңірлік және халықаралық маңызы бар өзекті мәселелер жөнінде де пікір алмасылды.

Соңында Өзбекстан президенті мен Жапония премьер-министрі болашақ ұрпақ үшін кеңейтілген стратегиялық серіктестік туралы бірлескен мәлімдемеге қол қойды. Бұл құжат қарым-қатынастарды жаңа деңгейге көтеріп, көпқырлы ынтымақтастықты кеңейтуге кең мүмкіндіктер ашатыны айтылды.

Сапар аясында білім беру, денсаулық сақтау, экология, су ресурстары, көлік, қала құрылысы, туризм, ауыл шаруашылығы, табиғи апаттардың қаупін азайту салаларында маңызды келісімдер кешені қабылданды. Осы құжаттарды алмасу рәсімі өтті.