Өзбекстан президенті Шавкат Мирзияев 26 декабрьде парламент пен халыққа жолдауында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте түбегейлі жаңа кезең басталатынын жариялады. Мемлекет басшысы бұл дертті елдің дамуы жолындағы ең қауіпті кедергі ретінде бағалап, оған қатысты ымырасыз ұстанымын ашық білдірді.
Президент атап өткендей, сыбайлас жемқорлық әділдік пен заң үстемдігін бұзады, қоғамдағы сенім ахуалын бұзып, реформаларға елеулі соққы береді. Сондықтан 2026 жыл елде сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте "төтенше жыл" ретінде белгіленеді. Мирзияевтың айтуынша, егер бұл кесел жойылмаса, белгіленген экономикалық және әлеуметтік мақсаттарға жету қиындайды, ал халықаралық қауымдастықтың сенімі төмендейді.
Жаңа жүйеге сәйкес, барлық мемлекеттік органдарда комплаенс және сыбайлас жемқорлыққа қарсы ішкі бақылауға жауапты орынбасар лауазымы енгізіледі. Сондай-ақ Есеп палатасы өкілдерінің қызметі де жүйелі түрде жолға қойылады. Президент әрбір мекеменің жеке тексерілетінін, ешкімге ұнамаса да, шындық ашық айтылатынын қатаң атап өтті.
Мемлекет басшысының айтуынша, жаңа жүйеге тағайындалатын басшылар лайықсыз шенеуніктерді анықтау, бюджет қаражатын талан-таражға салу және лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдалану фактілерінің алдын алу үшін жеке жауапкершілік алады. Барлық бақылау жұмыстары бойынша Президентке тікелей есеп беріледі.
Шавкат Мирзияев мемлекеттік қаражаттың әрбір сумы үшін жеке жауапкершілікті күшейтуді ерекше атап өтті. Оның айтуынша, Өзбекстанда "лауазымым бар, маған ешкім тиіспейді" деген көзқарас мүлдем орынсыз. Заң алдында бәрі тең.
Ішкі істер, прокуратура, салық, кеден, қаржы, банк жүйесі, ірі мемлекеттік компаниялар, министрліктер мен әкімдіктер - бірде-бір мекеме немесе ұйым бақылаудан тыс қалмайды. Комплаенс қызметінің қызметіне кедергі келтірген тұлғалар сыбайлас жемқорлыққа қатысушы ретінде бағаланады және жауапкершілік те соған сәйкес болады.
Президент Әкімшілігінің Комплаенс қызметіне бұл жүйені 1 январьдан бастап барлық мемлекеттік мекемелерде толық іске қосып, "тұтқаны мықтап ұстау" міндеті жүктелді. Енді пара алу немесе теріс пайдалану туралы әрбір жағдай туралы ақпарат тікелей Президентке жеткізіледі.
Ақпарат үшін, Президент Әкімшілігінің Комплаенс қызметін 2025 жылдың июль айынан бері Еркін Юлдашев басқарып келеді. Ол бұған дейін Ташкент қаласының прокуроры және Бас прокурордың орынбасары қызметтерін атқарған.
Жаңа жүйе мемлекеттік басқаруда ашықтықты, транспаренттілікті және жауапкершілікті күшейтуге бағытталған, ол сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресте күрт бетбұрыс болады деп күтілуде.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
«Меҳмон» тобындағы келушілер бұл жарияланымға пікір қалдыра алмайды.
