Saudiya Arabistoni shahzodasi Turki al-Faysal Ol Saud AQShning sobiq prezidenti Donald Tramp tomonidan ilgari surilgan, Gʻazo sektori aholisini qoʻshni davlatlarga koʻchirish haqidagi taklifni keskin tanqid qildi.
“Falastin xalqi oʻz vatanida qolishi shart”
Shahzoda Turki al-Faysalning ta'kidlashicha, falastinliklar noqonuniy muhojirlar emas, balki oʻz erlarida yashaydigan xalqdir. U bu haqda «The National» gazetasida chop etilgan maqolasida shunday yozdi:
"Gʻazo – ularning vatani, Isroil vayron qilgan uylar esa ularning shaxsiy mulki. Falastinliklar oʻz uylarini avvalgi bosqinlardan keyin qanday tiklagan boʻlsa, bu safar ham qayta qurib oladilar."
80 yoshli Turki al-Faysal 1977-2001 yillarda Saudiya Arabistoni razvedka xizmati rahbari sifatida faoliyat yuritgan. Shuningdek, u podshohlikning Buyuk Britaniya va AQShdagi elchisi vazifasini ham bajargan.
Gʻazo aholisining koʻchirilishi – yangi bosqinning bir qismi
Shahzoda Turki al-Faysal Gʻazo ahli – Yaqin Sharqning tarixiy aholisi ekanini, aksincha, Isroil aholisining koʻpchiligi chetdan kelgan muhojirlardan iborat ekanini ta'kidladi.
"Ikkinchi jahon urushidan keyin Evropa va boshqa mintaqalardan koʻchib kelgan oʻn minglab yahudiy muhojirlari Falastin aholisini oʻz erlaridan haydab chiqardi, ularga nisbatan zoʻravonlik va etnik tozalash amalga oshirildi. Afsuski, bu jarayonga Amerika va Buyuk Britaniya qoʻllab-quvvatlovchi pozitsiyada turdi", – deb yozdi u.
Shahzoda agar Gʻazo aholisiga boshqa joyga koʻchish kerak boʻlsa, ularning haqiqiy vatani – Isroil hududidagi tarixiy erlariga qaytish imkoniyati boʻlishi kerakligini ta'kidladi.
Xalqaro hamjamiyat Gʻazo aholisini koʻchirish rejasini rad etdi
AQShning sobiq prezidenti Donald Tramp 2024 yil yanvar oyida Gʻazoni «tozalash» maqsadida 2 million falastinlikni Misr yoki Iordaniya kabi davlatlarga koʻchirish kerakligini aytgan edi.
Biroq bu taklif xalqaro hamjamiyat tomonidan jiddiy tanqidga uchradi. Evropa Ittifoqi tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati boʻyicha oliy vakili Kaya Kallas Gʻazo aholisi ham tinch hayotga haqli ekanini ta'kidladi va EI Falastin-Isroil muammosini «ikki davlat tamoyili» asosida hal qilishga sodiqligini tasdiqladi.
BMTning Inson huquqlari boʻyicha oliy komissari Folker Tyurk esa Gʻazo aholisini majburan koʻchirish xalqaro huquqqa zid ekanini eslatdi. Shuningdek, Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya, Ispaniya va Irlandiya kabi davlatlar ham Falastin davlatini barpo etmasdan mintaqada tinchlikka erishib boʻlmasligini yana bir bor ta'kidlashdi.
Arab davlatlari ligasi ham bu taklifni qat'iy rad etib, uni Isroilning ekspansiya rejasining bir qismi deb baholadi.
Isroilning Gʻazo ustidan nazorat oʻrnatish niyati
4 fevral kuni Vashingtonda boʻlib oʻtgan matbuot anjumanida Tramp Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu bilan uchrashuvda Gʻazo ustidan nazorat oʻrnatish kerakligini yana bir bor iddao qildi.
Tahlilchilarning fikricha, Isroil hukumati 2023 yil oktyabr oyida boshlangan urushdan foydalanib, Gʻazo aholisini majburiy ravishda qoʻshni davlatlarga koʻchirish va hududni oʻz nazoratiga olishni koʻzlamoqda.
Falastinliklar yangi quvgʻin xavfi ostida
Isroil davlati 1948 va 1967 yillarda amalga oshirgan majburiy quvgʻinlar tarixda katta iz qoldirgan. Hozir esa Falastin aholisi xuddi shu holat takrorlanishidan xavotirda.
Hozircha, xalqaro hamjamiyat Gʻazo aholisini ommaviy ravishda koʻchirish rejasini qoʻllab-quvvatlagani yoʻq. Lekin Tramp va Isroil hukumati bu gʻoyani amalga oshirish uchun turli yoʻllardan foydalanishni davom ettirmoqda. “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosingMavzuga oid yangiliklar
