Европа ва АҚШ ўртасидаги савдо урушлари: Европа Трампга жавоб қайтаради

Европа Иттифоқи (ЕИ) АҚШ президенти Доналд Трамп маъмурияти томонидан жорий этилган божларга жавобан қўшимча солиқлар киритишни режалаштирмоқда. Бу ҳақда Европа комиссияси президенти Урсула фон дер Ляйен маълум қилди.

Трампнинг янги божлари ва ЕИнинг зарар кўриши

2025 йил 12 мартдан эътиборан, АҚШ маъмурияти Европа Иттифоқи ва Канададан келтириладиган пўлат ва алюминий маҳсулотларига 25 фоизлик бож жорий этди. Бу янги тартиб ЕИ учун катта молиявий зарар келтириб, жами 26 миллиард евро йўқотишга олиб келиши мумкин.

Брюссель бу йўқотишларни қоплаш мақсадида АҚШдан келадиган товарларга, жумладан, қайиқлар, мотоцикллар ва спиртли ичимликларга қўшимча солиқлар киритишга қарор қилди.

"Божлар – бу солиқлар демакдир. Улар ҳам тадбиркорлар, ҳам истеъмолчилар учун зарарли. Божлар маҳсулот етказиб бериш занжирини бузади, иқтисодиётда мавҳумлик пайдо қилади ва иш ўринларига таҳдид солади. Бу ҳолат на ЕИ, на АҚШ учун фойдалидир," – деди Урсула фон дер Ляйен.

Брюсселнинг жавоб чоралари

ЕИ томони АҚШнинг бож урушини музокаралар орқали ҳал этишга тайёрлигини билдирган. Аммо Брюссель жавоб чоралари икки босқичда – 1 апрел ва 13 апрелдан амалга оширилишини эълон қилди.

Европа Иттифоқи аввал ҳам Трамп бошлаган бож урушини тўхтатишга уринган эди. Февраль ойида ЕИнинг савдо сиёсати бўйича вакили Марош Шефчович Вашингтонда музокаралар ўтказиб, АҚШдан суюлтирилган газ ва мудофаа маҳсулотларини импорт қилишни ошириш таклифини илгари сурган. Бироқ бу уриниш натижа бермаган.

"Афтидан, АҚШ маъмурияти келишувга тайёр эмас. Агар Вашингтон ўз манфаатини биринчи ўринга қўяётган бўлса, ЕИ ҳам шундай йўл тутади. Биз Европа бизнеси, ишчилари ва истеъмолчиларини ноқонуний божлардан ҳимоя қиламиз," – деди Марош Шефчович.

АҚШ ва ЕИ ўртасидаги сиёсий зиддиятлар

Савдо масаласидан ташқари, АҚШ ва Европа Иттифоқи бошқа соҳаларда ҳам ихтилофларга дуч келмоқда.

2025 йил 14 февралда АҚШ вице-президенти Жей Ди Вэнс хавфсизлик бўйича Мюнхен анжуманида Европа етакчиларига босим ўтказишга урингани ва уларни ёш боладек тарбияламоқчи бўлгани Европа сиёсатчилари томонидан катта танқидга учради.

Бундан ташқари, Трамп маъмурияти ҳокимиятга келганидан кейин АҚШ ва Европа ўртасида Украина масаласида ҳам ихтилофлар юзага келди. Вашингтон Москва билан музокараларга зўр бермоқда ва бу жараёнга Европа Иттифоқини жалб қилишни истамаётгани аён бўлмоқда.

Европа сиёсатчилари бу ҳолатни АҚШнинг Украина масаласида Россияга ён босиши сифатида баҳоламоқда ва буни хиёнат деб ҳисобламоқда.

Канада билан ҳам савдо уруши авж олмоқда

Трамп маъмурияти нафақат ЕИ, балки Канада билан ҳам савдо муаммоларига дуч келмоқда. Америка президенти бир неча бор Канадага АҚШнинг "51-штати" бўлишни таклиф қилган ва ушбу давлатнинг бош вазири Жастин Трюдони "губернатор" деб атаб таҳқирлаган. Бу эса икки давлат ўртасидаги муносабатларни янада таранглаштирмоқда.

АҚШ ва Европа Иттифоқи ўртасидаги савдо муносабатлари яна кескинлашмоқда. Брюссель Трамп маъмурияти томонидан жорий этилган божларга нисбатан кескин жавоб чораларини кўраётгани, музокараларнинг самарасиз ўтаётгани ва сиёсий зиддиятлар ушбу низонинг чуқурлашишига сабаб бўлиши мумкин.

Айни пайтда, АҚШ нафақат Европа билан, балки Канада билан ҳам иқтисодий зиддиятга киришиб, глобал савдо муҳитига жиддий таъсир ўтказмоқда. Бу ҳолат халқаро муносабатларда янги савдо урушларига олиб келиши мумкин. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!