1,5 триллион долларлик лойиҳа: АҚШ “Олтин гумбаз” орқали гипертовушли таҳдидларга қарши курашмоқчи

Америка Қўшма Штатлари ўз мудофаа салоҳиятини янги босқичга кўтариш ниятида. АҚШ собиқ президенти Доналд Трамп таклиф этган ва айни пайтда ишлаб чиқилаётган “Олтин гумбаз” номли ракеталарга қарши мудофаа дастури жаҳон аҳли эътиборини тортмоқда. Америка Космик кучлари штаб бошлиғи генерал Бредли Ченс Залцманнинг сўзларига кўра, ушбу лойиҳа амалга ошиши учун 1,5 триллион доллардан зиёд маблағ талаб қилинади.

Мавжуд бюджет етарли эмас

Генерал Залцман АҚШ Конгрессининг дастлабки босқичда ажратиши режалаштирилаётган 542 миллиард долларлик бюджет маблағлари етарли эмаслигини таъкидлади. У хавфсизлик бўйича конференцияда сўзга чиқар экан, “қўшимча молиялаштириш шарт”, деб билдирди.

“Олтин гумбаз” дастури — бу шунчаки лойиҳа эмас, балки АҚШнинг глобал таҳдидларга қарши самарали жавоб чорасидир. Унда паст ва ўрта Ер орбитасидаги сунъий йўлдошлар архитектурасини яратиш кўзда тутилмоқда. Бу орқали Хитой ва Россия сингари давлатлар томонидан юритилаётган гипертовушли ракеталар ва бошқа юқори хавфли қуролларни аниқлаш, кузатиш ҳамда зарур пайтда уларни йўқ қилиш имкони яратилади.

Рейган ғояси янги форматда

“Олтин гумбаз” концепцияси кўп жиҳатдан 1980-йиллардаги АҚШ президенти Роналд Рейганнинг Стратегик мудофаа ташаббусини эслатади. Ўшандаги “Йўлдошдан йўлдошга” ракеталарга қарши тизим юқори харажатлар ва техник мураккабликлар туфайли бажарилмаган эди. Аммо бугун технологиялар янада ривожланган ва хусусий сектор имкониятлари кенгайган бир шароитда, янги форматдаги мудофаа тизими ҳақиқатга айланиши эҳтимоли юқори.

Илон Маскнинг иштироки мумкин

Залцманнинг таъкидлашича, дастур ҳали тўлиқ ишлаб чиқилмаган. Режа якунлангач, у АҚШ мудофаа вазири Пит Ҳегсетга тақдим этилади ва у орқали Оқ уйнинг тасдиғига юборилади.

Айтиш жоизки, аввалроқ Илон Маск раҳбарлигидаги SpaceX ҳамда унинг икки ҳамкори “Олтин гумбаз”нинг янги авлод тизимини яратиш бўйича асосий номзодлар сифатида тилга олинганди. Бу эса лойиҳанинг амалга ошишида хусусий секторнинг фаол иштирокини англатади.

Хулоса ўрнида

АҚШнинг “Олтин гумбаз” дастури нафақат мамлакат хавфсизлиги, балки глобал ҳарбий мувозанат учун ҳам муҳим аҳамият касб этади. Агар лойиҳа муваффақиятли амалга ошса, Америка келажакда гипертовушли ва юқори технологияли таҳдидларга қарши курашда мутлақ устунликка эга бўлиши мумкин.

Zamin.uz таҳририяти ушбу улкан ва стратегик лойиҳа юзасидан кейинги янгиликларни диққат билан кузатишда давом этади. Сиз бу ҳақда қандай фикрдaсиз? “Олтин гумбаз” — реал мудофаа чорасими ёки яна бир фантастик ғоями? «Замин»ни Telegram’да ўқинг!