Бразилиялик олимлар хотирани тикловчи табиий молекулани кашф этишди

Бразилиянинг етакчи илм-фан марказлари олимлари табиий қариш жараёни ва деменция билан боғлиқ когнитив бузилишларга қарши кураша оладиган янги умидбахш молекулани аниқлашди. Ушбу тадқиқот натижалари “Aging Cell” илмий журналида чоп этилди.

Хевин – мия учун умид нурими?

Кашф этилган хевин номли модда миядаги ёрдамчи ҳужайралар — астроцитлар томонидан ишлаб чиқарилади. У нейронлар ўртасидаги алоқаларни мустаҳкамлаб, хотира фаолиятини яхшилайди. Қизиғи шундаки, хевин Альцгеймер касаллигида учрайдиган бета-амилоид пилакчаларига бевосита таъсир қилмаса-да, сичқонларда когнитив функцияларни тиклашга ёрдам берган.

Нейропластиклик — деменциядаги янги ечим

Олимларнинг фикрича, бу натижалар нейропластиклик — яъни миянинг ўзидаги алоқаларни қайта қуриш қобилияти — деменциянинг асосий омилларидан бири эканини кўрсатади. Илгари мияда асосий ечим нейронларни сақлаш ва ҳимоя қилиш деб ҳисобланса, энди эътибор астроцитларга — яъни миянинг “кўмакчи” ҳужайраларига қаратиляпти.

Астроцитлар — янги терапия марказида

Астроцитлар эндиликда деменция ва ёшга боғлиқ хотира етишмовчилигига қарши курашишда янги терапевтик нишон сифатида кўрилмоқда. Тадқиқотчилар ушбу ҳужайралар асосида янги дори воситаларини ишлаб чиқиш йўлида синовларни кенгайтиришни режалаштирмоқда.

Уйқу ва хотира — чамбарчас боғлиқ

Шунингдек, Сан-Антониодаги Техас университети олимлари олиб борган алоҳида тадқиқотда тўққиз соатдан ортиқ тунги уйқу когнитив функцияларни сусайтиши мумкинлиги ва бу таъсир депрессияга мойил инсонларда яққолроқ намоён бўлиши аниқланган.

Zamin.uz таҳририятидан:

Хевин билан боғлиқ илмий ютуқлар қариш жараёнидаги хотира йўқотишни табиий равишда тиклаш имконини бериши мумкин. Мия фаолиятини қўллаб-қувватлашда фақат нейронлар эмас, балки уларни “кузатувчи” ҳужайралар ҳам ҳал қилувчи рол ўйнаши борасидаги бу янгилик деменцияга қарши курашда янги даврни бошлаши мумкин. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!