Малайзиянинг Тренгану штатида диний қонунларнинг қўлланиши янада кескин тус олди. Яқинда қабул қилинган янги қоидага кўра, жума намозини сабабсиз қолдирган эркакларга қаттиқ жазо белгиланди. Бу ҳақда “The Guardian” хабар тарқатди.
Янги тартибга мувофиқ, шариат қонунлари асосида биринчи марта жума намозига бормаганлар икки йилгача озодликдан маҳрум қилиниши мумкин. Бундан ташқари, улар 3 минг ринггит (тахминан 8,7 миллион сўм) жарима тўлайди ёки ҳар икки жазо биргаликда қўлланиши мумкин. Маълумотларга кўра, қоидалар шу ҳафтадан амалга кирди ва назорат ишлари махсус диний патруллар ҳамда Тренгану Ислом ишлари департаменти зиммасига юклатилди.
Аввалроқ кетма-кет уч жума намозини қолдирганларга олти ойгача қамоқ ёки 1 минг ринггит жарима белгиланган эди. Энди эса жазо чоралари янада кучайтирилиб, жамоатчилик орасида қизғин баҳсларга сабаб бўлди.
Танқидчилар бу қарорни инсон ҳуқуқларига зид, деб баҳолашди. Жамоатчилик фаолларидан бири:
“Бундай қонунлар Исломга ёмон ном чиқаради. Диний эркинлик – фақат ишониш ёки ибодат қилиш ҳуқуқи эмас, балки қатнашмаслик имкониятини ҳам ўз ичига олади”, – дея таъкидлади.
Фаоллар бу чораларни очиқ-ойдин инсон ҳуқуқларини бузиш деб ҳисоблаб, ҳукуматни жазо сиёсатини бекор қилишга чақиришди. Шу билан бирга, Тренгану штати қонунчилик мажлиси аъзоси Муҳаммад Халил Абдул Ҳади бу қонун охирги чора сифатида қўлланишини айтди. Унга кўра, жума намози мусулмонлар учун фақат диний рамз эмас, балки итоат ва бирликнинг ёрқин кўрсаткичи ҳисобланади.
Қизиғи шундаки, мазкур қонун янгилик эмас. У 2001 йилдаёқ қабул қилинган бўлиб, 2016 йилда Рамазон ойини ҳурмат қилмаслик ва кўчада аёлларга тегажоғлик қилиш каби ҳолатлар учун оғирроқ жазо чоралари билан кенгайтирилган.
Малайзияда Ислом давлат дини ҳисобланса-да, мамлакатда икки хил ҳуқуқ тизими амал қилади. Бир томондан умумий фуқаролик қонунлари қўлланилса, мусулмонлар шахсий ва оилавий масалаларда шариат судлари орқали ҳукм қилинадилар. Мамлакат аҳолиси 34 миллион нафар бўлиб, уларнинг тахминан учдан икки қисми мусулмонлардан иборат.
Шубҳасиз, Тренганудаги янги қоида жамиятда катта тортишувларга сабаб бўлади. Чунки бир тарафдан диний амалларнинг аҳамиятига урғу берилса, бошқа тарафдан инсон эркинлиги ва ҳуқуқлари ҳақидаги масалалар янада долзарб аҳамият касб этмоқда.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
