26 ноябр куни Тошкентда бўлиб ўтган учинчи «Европа Иттифоқи — Марказий Осиё» иқтисодий форуми доирасида Европа Иттифоқининг халқаро шериклик бўйича комиссари Йозеф Сикела икки минтақа ўртасидаги ҳамкорликнинг иқтисодий асослари ҳеч қачон ҳозиргидек ишончли бўлмаганини таъкидлади. Форумнинг очилиш маросимида сўзга чиққан Сикела Ўзбекистонга меҳмондўстлик учун миннатдорлик билдириб, ушбу форумнинг жорий йилнинг апрел ойида бўлиб ўтган «Европа Иттифоқи — Марказий Осиё» саммитининг мантиқий давоми эканини қайд этди.
«Биз ҳамкорликни чуқурлаштиришга ваъда берган эдик. Бугун биз умумий кун тартибини аниқ ҳаракатларга айлантирмоқдамиз», — деди Йозеф Сикела.
Еврокомиссар Марказий Осиё минтақасининг улкан минерал ресурслари заҳиралари, ёш ва малакали ишчи кучи ҳамда Шарқ ва Ғарб туташган географик жойлашув каби аниқ афзалликларини алоҳида эътироф этди. Европа Иттифоқи эса илғор технологиялар, кучли инвестицион салоҳият ва минтақавий интеграция бўйича тажрибани таклиф қилмоқда.
Европа Иттифоқи ҳанузгача Марказий Осиёнинг иккинчи йирик савдо шериги, энг катта инвестори ва ривожланиш соҳасидаги асосий донори мақомини сақлаб келмоқда. Ўтган йили ўзаро савдо ҳажми қарийб 3 фоизга ошган бўлса-да, бу ҳали етарли эмаслигини таъкидлади Сикела.
У, шунингдек, кенгайтирилган шериклик ва ҳамкорлик тўғрисидаги келишувларга алоҳида эътибор қаратди. Қозоғистон билан имзоланган келишув кучга кирганидан бери сезиларли натижалар қайд этилган бўлса, яқинда Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистон билан ҳам шунга ўхшаш келишувлар имзоланган ёки ишга туширилган.
«Ушбу келишувлар савдо, иқтисодиётни диверсификация қилиш ва барқарор ўсиш учун янги имкониятлар очади, бу эса ҳаммамиз учун фойдалидир», — деди Еврокомиссар. Форумда инфратузилмани ривожлантириш масаласи ҳам муҳим мавзулардан бири бўлди.
Сикела Европа Иттифоқининг глобал инфратузилма ташаббусларига жавоби бўлган «Global Gateway» («Глобал портал») стратегияси ҳақида батафсил маълумот берди. Марказий Осиёда ушбу стратегия доирасида 12 миллиард евро миқдорида инвестиция пакети шакллантирилган.
Ушбу маблағлар транспорт йўлаклари, муҳим аҳамиятга эга бўлган минерал ресурслар, рақамли алоқадорлик, сув, энергетика ва иқлим соҳаларидаги лойиҳаларга йўналтирилади. Еврокомиссар Европа учун нафақат хомашё, балки минтақада яратиладиган қўшимча қиймат ҳам муҳим эканини таъкидлади.
Бу эса минерал ресурсларни жойида қайта ишлаш, энергетика ва транспортни модернизация қилиш орқали харажатлар ва чиқиндиларни камайтириш, шунингдек, инвестиция учун жозибадор муҳит яратишда ёрдамни ўз ичига олади. Форум доирасида муҳим минерал ресурслар бўйича олтита янги келишув имзоланганлиги эълон қилинди.
Ушбу келишувлар очиқлик, масъулият ва лойиҳа ишлаб чиқишда ҳамкорликни назарда тутади. Европа тажрибасига мурожаат қилган ҳолда Сикела минтақа давлатларини институтларни мустаҳкамлаш ва ўзаро иқтисодий мувофиқликни давом эттиришга чақирди.
«Европа эришган натижаларга ўнлаб йиллар давомида ишонч ва инвестициялар орқали эришилди», — деди у. «Банк ишларидаги каби, энг яхши келишувлар узоқ муддатли бўлиб, барча томонларга ҳақиқий фойда келтирадиган келишувлардир.
Бугунги форум айнан шундай ўзаро манфаат ҳақида бўлсин ва уни ҳаётга татбиқ этсин», — дея якунлади ўз нутқини Йозеф Сикела.
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
