Кунига икки ёки уч стакан қаҳва ичиш соғлиқ учун ҳақиқатан ҳам фойдалими ёки бу шунчаки афсонами? Яхши ухлаш учун қаҳвани қачон ичиш керак? Балки, бутунлай чойга ўтиш керакдир? Кофеин қанчалик фойдали эканини ва унинг соғлиқ ҳамда уйқуга қандай таъсир қилиши мумкинлиги ҳақида қуйида батафсил танишиб чиқиш мумкин.
Чарчоқни бартараф этади
Кофеин чиндан ҳам тетиклантирувчи таъсирга эга – бу модданинг чарчоққа жавобан организмни синтез қиладиган табиий седатив бўлган аденозинни камайтиради. Аденозиннинг асосий вазифаси мияни бўшатиш ва дам олишга юборишдир. Кофеин эса табиий уйқу пайдо бўлишини узоқ вақт давомида тўхтатишга ёрдам беради. Аммо қанчалик тез-тез ва кўпроқ қаҳва ичилса, мия шунчалик кўп аденозин рецепторларини ишлаб чиқаради ва шунга мос равишда кофеин миқдори ортади. Шунинг учун қаҳва ичишни меъёрдан оширмаслик лозим.
Диққатни оширади
Қаҳвани камдан кам истеъмол қиладиганлар учун бу диққатни жамлашга ва диққатли бўлишга ёрдам беради. Агар мунтазам равишда бир-икки стакан қаҳва ичилса, когнитив қобилиятга ҳам, эътиборга ҳам таъсир қилмайди.
Жисмоний стрессни енгишга ёрдам беради
Муайян жисмоний машқларни бажариш учун қанча чидамлилик талаб этилса, кофеиннинг фойдаси шунчалик кўп. Бу узоқ муддатли жисмоний фаолиятни яхшилайди, лекин қисқа жисмоний ҳаракатлар учун фойдасиз. Гап шундаки, кофеин организмни ёғдан энергия олишга мажбур қилади ва мушакларда сақланадиган углеводларни эритмайди. Мушакларда углевод захиралари қолмаганида чарчоқ пайдо бўлади. Шунинг учун ҳовузда сузиш, югуриш ёки юришдан олдин бир стакан қаҳва ичиш ажойиб ғоя.
Деменция хавфини камайтиради
Кунига 4 стакан қаҳва Паркинсон касаллигининг ривожланиш хавфини кескин камайтиради, чунки кофеин допамин нейротрансмиттерини ишлаб чиқарадиган асаб ҳужайраларини ҳимоя қилишга қодир. Бундан ташқари, кофеин бета-амилоид миқдорини сезиларли даражада камайтиради, кўплаб тадқиқотчилар буни Альцгеймер касаллигининг асосий сабаби деб ҳисоблашади. 3 500 нафар кўнгилли иштирок этган тадқиқот натижаларига кўра, кунига икки пиёла қаҳва касаллик хавфини 55 фоизга камайтирган.
Бош оғриғини бартараф этади
Кофеин қон томирларининг сиқилиши натижасида пайдо бўладиган бош оғриғини бартараф этади.
Уйқуга таъсир қилади
Кечқурун осонгина ухламоқчи бўлганларга шифокорлар охирги қаҳвани соат 14:00 дан кечиктирмай ичишни тавсия қилади. Шунингдек, кофеинли ичимликлардан бутунлай воз кечиш уйқу сифатини сезиларли даражада яхшилайди.
Юракка салбий таъсир қилмайди
2020 йил Journal of Clinical Electrophysiology журналида чоп этилган тадқиқот шуни тасдиқладики, қаҳва ичиш юрак хасталигидан азият чекадиганларда аритмия хавфини оширмайди.
Қаҳва билан вазн йўқотиб бўлмайди
Аммо кўпайиб бораётган тадқиқотлар қаҳванинг ўзи билан вазн йўқотиш учун сезиларли натижаларга эришиб бўлмасликни тасдиқлайди. Бу ҳақиқатан ҳам метаболизмни тезлаштиради ва организмда тўпланган ёғдан энергия олишга ундайди, аммо вазн йўқотиш масаласида ўзини оқламайди.
“Замин” янгиликларини “Одноклассники”да кузатиб боринг
