Адам ойы құпиялы және шексіз. Осы уақытқа дейін адамның ойларын оқу идеясы тек фантастикалық шығармаларда ғана кездесетін, ал енді ол нақты зерттеулерде сынақтан өткізілуде. Стэнфорд университетінің ғалымдары алғаш рет адамның ішкі сөзін, яғни өзіне бағытталған ойларын арнайы технология көмегімен декодтауға қол жеткізді. Бұл туралы Cell журналында жарияланған мақалада айтылды.
Зерттеуде ми-компьютер интерфейсіне негізделген жаңа әдіс қолданылды. Ол нейрондық белсенділік сигналдарын талдап, оларды мәтінге айналдырады. Айтылғандай, бұл жүйе адамның ниеттері мен ішкі сөзін 74 пайызға дейінгі дәлдікпен ашып бере алады.
Экспериментке ауыр сал болып қалған төрт науқас қатысты. Оларға сөйлеу функциясын басқаратын ми бөлігіне микроэлектродты импланттар орнатылды. Нәтижесінде құрылғы науқастардың айтқысы келген немесе тек ойша айтқан сөздерін жоғары дәлдікпен мәтінге айналдыра алды. Ғалымдар тіпті қарапайым есептеу процесінде ойда пайда болған сандар тізбегін де декодтауға болатынын атап өтті.
Қауіпсіздік қырлары да назардан тыс қалған жоқ. Құпиялықты қамтамасыз ету мақсатында құрылғыны тек арнайы «ойша құпия сөз» арқылы қосуға мүмкіндік жасалды. Бұл әдіс 98 пайыздан астам дәлдік көрсетті.
Мамандардың пікірінше, бұл технология әлі толық практикалық қолдануға дайын емес. Бірақ болашақта сөйлеу мүмкіндігі шектеулі немесе ауыр дертке байланысты қарым-қатынас жасай алмайтын адамдар үшін толыққанды байланыс мүмкіндігін аша алады. Ғалымдар осы бағыттағы жұмыстарды жалғастырып, жүйені жетілдіруді көздеп отыр.
Осылайша ғылым тағы да адам санасының ең терең қабаттарына үңілуге мүмкіндік берді. Бүгін фантастика болып көрінген ой, ертең мүлдем жаңа қарым-қатынас дәуірін ашуы ғажап емес.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
