Ташкент облысындағы Қаңқа ескерткішінің аумағында адамзат өркениеті тарихы үшін маңызы зор олжа табылды. Өзбекстан Ғылым академиясының мәліметінше, мұнда V-VIII ғасырларға жататын ежелгі ғибадатхана мен әскери құралдар табылған.
Ғылым академиясының Тарих институты мен Ташкент облысы әкімдігімен бірлесіп жүргізіліп жатқан археологиялық зерттеулер Қаңқаны "Ашық аспан астындағы мұражайға" айналдыру жоспары аясында жүзеге асырылуда. Мамандардың айтуынша, Қаңқа - Тұран тарихы үшін өте маңызды қала ескерткіші, кейбір зерттеушілер оны "Авестада" айтылған Қаңдеш және "Шахнамада" айтылған Тұран шахы Алп Ер Тунга қаласы Қаңдезбен байланыстырады.
Институттың "Әскери тарих орталығы" және "Ежелгі дүние тарихы" бөлімдерінің қызметкерлерінен құралған ғылыми топ биылғы қазба жұмыстары кезінде ескерткіш аркасының төменгі бөлігінде орналасқан ғибадатхана жабынын зерттей отырып, металдан жасалған ежелгі сауыт бөліктерін тапты. Бұл заттар ежелгі заманда жауынгерлер тарапынан ғибадатханаға сыйлық ретінде берілген болуы мүмкін екені айтылады.
Мамандардың айтуынша, Қанқа ғибадатханасынан табылған әскери құрал-жабдықтар түркі халықтарының әскери мәдениеті мен қару жасау өнерінің қаншалықты дамығанын көрсетеді. 2021 жылдан бері жүргізіліп жатқан қазба жұмыстары барысында ғибадатхананың кіреберісінен ат әбзелдері де табылды. Биылғы сауыт табылуы түркі халықтарының жауынгерлік өнері мен әскери дәстүрлеріне үлкен мән бергенін тағы бір дәлелдейді.
Қанқа ескерткіші ғылыми маңызға ие болып қана қоймай, ұлттық мақтаныш пен тарихи жадыны қалпына келтіруде маңызды рөл атқарады. Археологтар бұл аймақты болашақта туристер үшін ашық мұражайға айналдыруды жоспарлап отыр.
Естеріңізге сала кетейік, жақында Мысырда археологтар Клеопатра дәуіріне жататын батып кеткен портты тапты. Бұл олжа ұлы патшайымның құлпытасын іздеуде жаңа бағыт ашуы мүмкін. Мұндай жаңалықтар адамзаттың ұзақ тарихы мен мәдени мұрасы әлі де көп құпияларға толы екенін тағы бір рет көрсетеді.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
