Австралиянинг Квинсленд университети олимлари илмий жамоати инсон ҳаётини сақлаб қолишга қаратилган яна бир инновацион лойиҳани намойиш этди. Улар табиатдаги энг чидамли ва ҳаракатчан ҳашаротлардан бири — қўнғизни “киборг”га айлантириб, қидирув-қутқарув соҳаси учун ноёб ёрдамчига айлантиришга муваффақ бўлишди.
Лойиҳада оддий қўнғизга чип ва электродли микро-рюкзак ўрнатилди. Олимлар ўйин контроллерлари ёрдамида қўнғизнинг ҳаракатини масофадан туриб бошқара олди — электр сигналлари орқали ҳашарот антенна ва қанотларини рағбатлантириш, бурилиш ёки деворга чиқишга унда бўлган табиий қобилиятни янада ошириш имконини берди.
Тадқиқот раҳбари доктор Танг Во-Доан ва ёрдамчиси Лаклан Фицжералднинг айтишича, қўнғизлар оддий роботларга нисбатан анча афзалликка эга. Улар мураккаб, тор, сиқилган ва нотекис тузилмалардан бемалол ўта олади. Бу эса, айниқса, зилзила, портлаш ёки бошқа фавқулодда ҳолатларда вайроналар остида қолган одамларни топишда жуда қимматли ёрдамчига айлантиради.
Ҳозирги кунда жамоа ушбу миниатюра “киборг-қўнғиз” рюкзакига камера ва батарея жойлаштириш устида иш олиб боряпти. Бу технология келажакда нафақат қурбонларни аниқлаш, балки атроф-муҳит ҳақида аниқ маълумотларни қутқарувчиларга узатиш имконини ҳам беради.
Мутахассислар бу технологияни беш йил ичида ҳақиқий қутқарув операцияларида синаб кўришни режалаштиришмоқда. Агар у муваффақиятли чиқса, дунёда қидирув-қутқарув стандартлари тамоман янгиланиши мумкин.
Zamin.uz илмий тараққиёт ва инновация янгиликларини кузатишда давом этади — келажак биз ўйлагандан ҳам яқинроқ!
Фото: Квинсленд университети «Замин»ни Telegram’да ўқинг!
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг Мавзуга оид янгиликлар
