Buyuk Britaniyaning uzoq tarixidagi ijobiy yangiliklarni sanab o‘tishga ahd qilgan har bir kishi ro‘yxatga Rishi Sunakning bosh vazir etib tayinlanishini ham qo‘shishi mumkin.
Sharqiy Afrikalik hind millatiga mansub odamning o‘g‘li, Britaniya imperiyasining mahsulotidir. Aytish mumkinki, mustamlaka bo‘lgan xalqning avlodi hozir mustamlakachilarning bosh vaziri bo‘ldi. Bu mustamlakachilikka qarshi nazariya tomonidan ijobiy ko‘rinish bo‘lishi mumkin.
Albatta, bu e’tibordan chetda qolmadi, chunki Britaniya Janubiy Osiyo hamjamiyati a’zolari uning tayinlanishini juda ramziy ma’noga ega deb olqishlamoqda. Hindlar ham, pokistonliklar ham, hindaviylar, musulmonlar yoki sikxlar bo‘lsin, voqealar rivojidan mamnunligini bildirishdi; pokistonlik Britaniya deputatlari uning bosh vazirligini qo‘llab-quvvatlagani bu fikrni tasdiqlaydi.
Uning etnik kelib chiqishi haqidagi barcha shov-shuv va o‘ng irqchilik bilan ba’zilar Sunakni zamonaviy Che Gevara, Tipu Sulton, Mulla Umar, Jamol Abdul Nosir, Nelson Mandela yoki boshqa mustamlakachilikka qarshi kurashchi sifatida ko‘rish arafasida. Biroq, bu haqiqatdan uzoqdir.
Aslida, Sunakning faoliyatida uni Konservativ partiyaning asosiy pozitsiyalari yoki siyosatiga qarama-qarshi qo‘yadigan hech qanday inqilobiy narsa yo‘q. Aksincha, buning aksi. Uni ishonchli shaxs, “o‘zimizning odam” deb hisoblashadi. Agar shunday bo‘lmasa, u bosh vazir bo‘lmas ham edi.
Sunak 2003 yilda Iroqqa bostirib kirish va Buyuk Britaniyaning roli bo‘yicha tergov olib borishga qarshi bo‘lgan; u xorijda harbiy amaliyotlar o‘tkazish tarafdori bo‘lib, boshpana berish tizimini qattiqlashtirish uchun ovoz bergan. Shuningdek u odamlarning faoliyati va aloqalarini ommaviy nazorat qilish tarafdori edi.
Boyliklarni qisqartirish va banklar uchun past soliq stavkalarini qo‘llab-quvvatlashi Sunakni o‘z partiyasi yoki Britaniya siyosatida radikalga aylantirmaydi. Bundan tashqari, u ma’lumotlarga ko‘ra, Buyuk Britaniyadagi eng boy odamlardan biri. the Sunday Times Rich List ma’lumotlariga ko‘ra, sobiq bankir va uning rafiqasi, qizi va hind texnologiya magnatlarining merosxo‘rining umumiy boyligi 730 million funt sterlingni (830 million dollar) tashkil etadi, bu marhum qirolicha Yelizaveta II ning taxminiy boyligidan deyarli ikki baravar ko‘pdir.
To‘g‘ri, uning o‘ta boylar qatoriga kirishi, uni bosh vazir lavozimiga yaroqsiz deb hisoblamaydi. Uning moliya olami haqidagi bilimi iqtisodiy noaniqlik davridan o‘tishga urinishda u boshqaradigan hukumat uchun kerak bo‘lishi aytiladi. Biroq, uning oddiy fuqarolarga munosabati ko‘rib ham inqilobiy shaxs emas degan fikr borligini tushunish oson bo‘ladi.
Ehtimol, Sunakni Britaniya siyosiy tuzumiga jalb qilishning eng muhim jihati uning Isroil va sionizmni qo‘llab-quvvatlashidir. Avgust oyida bo‘lib o‘tgan «Isroilning konservativ do‘stlari» (CFI) tadbirida, isroillik kuchlar ishg‘olchi davlatning G‘azoga qilgan so‘nggi hujumida o‘nlab falastinlik tinch aholini o‘ldirganidan bir hafta o‘tib, Sunak Quddusni Isroilning «shubhasiz tarixiy poytaxti» deb ochiqchasiga e’lon qildi.
Britaniya elchixonasini Tel-Avivdan muqaddas shaharga ko‘chirish tarafdori «juda kuchli dalillar» bor, dedi u. «Men shuni qilishni xohlardim», dedi u o‘sha paytda, «Agar bu oson bo‘lganida, hozirgacha bajarilgan bo‘lar edi».
Jewish Chronicle nashriga bergan intervyusida u Isroilni «umidning yorqin chirog‘i» deb atadi va Buyuk Britaniya yahudiy jamiyatiga xos bo‘lgan Community Security Trust (CST) kabi yahudiy xavfsizlik tashkilotlariga hukumat xarajatlarini oshirishga va’da berdi.Iyul oyida Sunak, shuningdek, Jewish News uchun maqolasida Isroilning noqonuniy turar-joy qurishiga bo‘lgan boykot harakatiga qarshi ekanligini yozgan.
Agar bosh vazir etib tayinlansa, u «davlat idoralarining jamiyat hamjihatligiga putur etkazadigan boykotlarda ishtirok etishiga to‘sqinlik qiladigan» boykotga qarshi qonun loyihasini qo‘llab-quvvatlashda davom etishini aytgan edi. Biroq Sunak tinch aholini o‘ldiradigan va ularning qonuniy huquqlarini poymol etayotgan davlatni qo‘llab-quvvatlash ham jamiyatning birdamligiga putur yetkazishini hech o‘ylab ko‘rganmi?
Uning qo‘shimcha qilishicha, «yahudiy jamiyati dunyodagi yagona yahudiy davlatiga zarar yetkazmoqchi bo‘lganlarni jazolashga haqli». Sunak bu gapi bilan Isroilning inson huquqlarining ko‘plab buzishi, xalqaro huquqni tan olmaslik, xalqaro huquqqa hurmatsizlik va urush jinoyatlarini rad etdi. U o‘zi qo‘llab-quvvatlayotgan bu «yahudiy davlati» "Betselem", Human Rights Watch i Amnesty International tashkilotlari tomonidan ham falastinliklarga «aparteid»ni qo‘llashda qoralanganiga e’tibor bermaydi. Sunak uchun aparteid jinoyati insoniyatga qarshi jinoyatga o‘xshaydi, ammo alohida aparteid davlatini himoya qilish BMTning boshqa a’zolari kabi standartlarga javob berishdan ko‘ra ustuvor vazifa bo‘lib hisoblanadi.
Sunakning Tel-Avivga bo‘lgan bunday so‘nmas ishonchi uni ishg‘ol qilingan Falastin xalqini aytmasa ham, rivojlanayotgan dunyo va uning xalqlarini qo‘llab-quvvatlash uchun har qanday mazmunli o‘zgarishlar yoki siyosatni qabul qiladigan radikal bosh vazir sifatida ko‘rmaslik uchun yetarli. U yaqin orada o‘zgarishi mumkin bo‘lgan tushuncha – global janubdagi jamoalar o‘rtasida faqat etnik kelib chiqishiga asoslangan birlik ramzi bo‘lishi mumkin. Lekin u mustamlakachilikka qarshi shaxs emas.
Manba: Azon.uz
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosingMavzuga oid yangiliklar
