Ukrainadagi urushda boʻlib qaytgan rossiyalik jurnalist: Oʻzini himoya qilish haqida

Elena Kostyuchenko Ukrainaga Rossiyaning «Novaya gazeta» muxbiri sifatida borgan edi. Uning Odessa, Xerson va Nikolaev shaharlarida tayyorlangan reportajlari ushbu gazetada tsenzura cheklovlari bilan e'lon qilingan. Rossiya Federatsiyasi qonunchiligiga rioya qilinganiga qaramay, Bosh prokuratura va «Roskomnadzor» talabi bilan matnlar oʻchirib tashlangan, «Novaya gazeta» esa oʻz ishini toʻxtatishga majbur boʻlgan.

«Novaya gazeta. Evropa» nashri uchun maxsus ravishda Elena Kostyuchenko Ukrainadagi urushda oʻzi koʻrgan narsalar haqida gapirib berdi.

Men Vodnikov kasalxonasi bosh vrachi Alla Pavlovna Malitskaya bilan suhbatimni eslab qolganman. Dastlab u menga kasalxonada yoʻq narsalar haqida, uch haftadan keyin dializ uchun sarf materiallari va boshqa narsalar tugashi haqida uzoq gapirdi. Keyin uning yoniga istilo ma'murlari kelib unga qandaydir yordam kerakligi bilan qiziqqanini aytdi. U: «Bizning hech narsaga ehtiyojimiz yoʻq», — deb javob bergan. Undan nima uchun bunday deganini soʻradim. U aytdiki, Ukraina jinoyat kodeksida istilochilar bilan birga ishlaganlik, hamkorlik qilganlik uchun modda bor ekan. «Agar shunday modda boʻlmaganida, olarmidingiz?» — deb soʻradim. U baribir olmagan boʻlishini aytdi.

Sababi bilan qiziqdim. Aytishicha, uning oilasi Qrimdagi bir qishloqdan ekan. Juda qadimiy, juda ukraincha bir qishloq ekan. U Xersonda yashab, kasalxonaga rahbarlik qilgan, ota-onasi esa Qrimda yashayvergan. Istilodan keyin otasi vafot etgan, u esa onasining elkasiga moliyaviy yuk tushmasligi uchun Xersondan qabr toshi buyurtma qilgan. Qabr toshini u bir necha marta chegaradan olib oʻtishga uringan. Ya'ni Ukraina nazorati ostidagi hududdan Rossiya nazorati ostidagi hududga, Qrimga. Har safar bu yodgorlik uchun rad javobi olgan. Goh ruxsatnoma talab qilishgan, goh 3,5 ming dollar yoki evro soʻrashgan. Har safar u bu qabr toshi bilan Xersonga qaytib kelavergan. Oxir-oqibat, onasi ham vafot etgach, uni endi Xersonga, otasidan alohida joyga dafn qilgan. Endi esa uning shahri ham istilo ostida qoldi. Bu hikoya menga qattiq ta'sir qildi.

Tropinix nomidagi kasalxona bosh shifokori rossiyalik harbiylar kelib, goh u, goh bu narsani soʻragani va kasalxonada osilib turgan Ukraina bayrogʻini olib tashlashni talab qilganini aytib bergandi. Keksa yoshdagi bosh shifokor bayroqni tushirmasligini aytgan. Ular kechqurun qaytib kelishini, shungacha bayroq boʻlmasligi kerakligini tayinlagan. Siz nima qildingiz, deb soʻradim undan. U esa tinch va xotirjam holatda dedi: «Hech narsa qilmadim. Koʻrdingiz-ku: bayroq osilib turibdi — ular qaytib kelmadi». Mana shu xotirjamlik — buni hatto mardlik deb ham boʻlmaydi, — balki shunchaki xotirjam turib oʻzini, «oʻziniki»ni himoya qilish juda hayratda qoldiradi, albatta.

Davomi bor... “Zamin” yangiliklarini “Telegram”da kuzatib boring