Ёзнинг энг қизғин кунларида одамлар чанқоқни босиш учун турли тетиклаштирувчи ичимликларга мурожаат қилишади. Улар орасида севимли қаҳва ҳам доимо эътибор марказида. Аммо иссиқ об-ҳавода қаҳва истеъмол қилиш организм учун қанчалик фойдали? Бу борада шифокор эндокринолог Даря Хайкина ўзига хос тушунча берди.
Эксперт таъкидлашича, қаҳва ёз фаслида ҳатто совуқ ҳолда ичилганда ҳам танадаги терлаш жараёнини сезиларли даражада кучайтиради. Мутахассис бу жараёнда ичимликнинг ҳарорати унчалик аҳамиятга эга эмаслигини алоҳида урғулади.
Қаҳва таркибидаги кофеин асаб тизимини фаоллаштириб, юрак уришини жадаллаштиради ҳамда тери юзасига қон оқимини кучайтиради. Бу ўзгаришлар организмнинг ички ҳарорати ошишига сабаб бўлади. Организм эса ўзини ҳимоя қилиш учун совитиш механизмларини ишга туширади ва бу натижада тер ажралиши янада фаоллашади.
Кофеин, айни пайтда, адреналин ишлаб чиқарилишини ҳам кучайтиради. Бу эса нафас олиш тезлигининг ошиши, қон босимининг кўтарилиши ва моддалар алмашинуви суръатининг юксалишига олиб келади. Иссиқ кунларда бундай физиологик ўзгаришлар организмга ортиқча юкламалар юзага келтиради ва ҳолсизликка сабаб бўлиши мумкин.
Шу билан бирга, қаҳва буйраклар фаолиятини рағбатлантириб, суюқликнинг тезроқ чиқиб кетишига олиб келади. Бу ҳам организмдаги терлаш жараёнини янада кучайтирувчи омил сифатида кўрилади. Шу сабабдан шифокорлар қаҳвани асосан салқинроқ вақтларда — масалан, кечқурун истеъмол қилишни ва ҳар бир финжон қаҳвадан сўнг, албатта, бир стакан сув ичишни тавсия этишади. Бу эса ёз фаслида сувсизланишнинг олдини олишда муҳим аҳамиятга эга.
Якунда таъкидлаш керак: қаҳва тетиклаштирувчи ва кайфиятни кўтарувчи ичимлик бўлса-да, ёзги иссиқда уни мўътадил истеъмол қилиш, сурункали чанқоқни сув билан қондириш ва организмдаги суюқлик балансига эътибор қаратиш энг тўғри йўл бўлади. Соғлиғингизни асрайдиган оддий одатлар эса, ёз фаслини янада ёқимли ва хавфсиз ўтказишга ёрдам беради.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
