Ауысымдық жұмыстың артында жасырын қауіп: бүйрек аурулары көбейіп келеді

Заманауи өмір қарқынында көпшілік үшін ауысымдық жұмыс қалыпты жағдайға айналды. Біреулер күндіз-түні жұмыс істеп, отбасына тұрақты табыс табады, енді біреулер әдеттен тыс кесте арқылы уақытты басқаша бөле алады. Бір қарағанда бұл ыңғайлы және тиімді шешім сияқты көрінеді. Дегенмен, ғалымдардың соңғы зерттеулері мұның артында денсаулыққа төнетін қатер бар екенін көрсетіп отыр.

Сунь Ятсен университетінің мамандары Ұлыбританияның Биобанк жобасына қатысқан 220 мыңнан астам адамның ақпаратын зерттеді. Зерттеу нәтижелері беделді Mayo Clinic Proceedings (MCP) журналында жарияланды. Олардың айтуынша, түнде немесе әдеттен тыс уақытта жұмыс істейтіндерде бүйрек-тас ауруының пайда болу ықтималдығы орта есеппен 15 пайызға жоғары. Ең қауіпті жағы - бұл жағдай әсіресе жастар мен физикалық белсенділігі төмен жұмыс түрлерімен айналысатындарда жиі байқалады.

Қауіптің негізгі себептері

Ғалымдар бұл жағдайды бірнеше фактормен байланыстырады. Ең алдымен, ауысымдағы жұмысшы көбінесе фастфуд, тұзды және майлы тағамдарды жейді. Бұл зәрдегі минералдардың көбеюіне және уақыт өте келе олардың тасқа айналуына әкеледі.

Екінші маңызды себеп - жеткілікті су ішпеу. Ағза сұйықтықсыз қалғанда, тұздар зәр түтіктерінде тезірек кристалданады және бүйрек жүктемесі артады.

Сондай-ақ, физикалық белсенділіктің жетіспеушілігі мен темекі шегу әдеті де жағдайды қиындатады. Қимылсыз өмір салты зат алмасуды бұзып, бүйрек қызметіне кері әсерін тигізеді.

Ең үлкен проблема - ұйқы режимінің бұзылуы. Түнде жұмыс істеу адамның биологиялық сағатын ауыстырады, гормоналды тепе-теңдікті бұзады және нәтижесінде зат алмасуда үзілістер пайда болады.

Қандай шара қолдануға болады?

Мамандардың айтуынша, бұл қауіпті толық жою қиын, бірақ оны азайтуға болады. Ол үшін:

жеткілікті мөлшерде су ішу,

тұзды және майлы тағамдарды шектеу,

әрбір үзілісте қысқа жүрістер жасау,

ұйқының сапасын жақсарту және темекі шегуді тастау маңызды.

Ғалымдардың қызықты қорытындысы

Зерттеудің ең қызықты жағы - ұзақ жылдар бойы ауысымда жұмыс істегендерде тастың пайда болу қаупі сәл төмен. Бұл "салауатты жұмысшы әсерімен" түсіндіріледі: яғни ауыр режимге тек дені сау адам төзе алады. Сонымен қатар, уақыт өте келе ағзаның түнгі жұмысқа жартылай бейімделуі де ықтимал. Бірақ бұл процестің толық механизмі әлі зерттелмеген.

Juwmaq

Ауысымдық жұмыстың теріс әсері айқын және жоққа шығарылмайды. Бірақ жұмыс берушілер де, жұмысшылар да оның зиянын азайту үшін қадам жасауы керек. Кәсіпорындарда салауатты тамақтану бұрыштарын, спортпен шұғылдану мүмкіндіктерін және тұрақты медициналық тексерулерді жолға қою қажет. Жұмысшылар өз кезегінде су ішуге, салмақты қалыпты ұстауға және белсенді өмір салтын таңдауға назар аударуы керек.