Өзбекстанның ЮНЕСКО-дағы жаһандық бастамалары

Өзбекстан Республикасы Президенті Шавкат Мирзиёев Самарқандта өткен ЮНЕСКО Бас конференциясының 43-сессиясында сөз сөйлеп, білім, мәдени байлықтарды қорғау және халықаралық гуманитарлық ынтымақтастықты нығайтуға бағытталған бірнеше ұсыныстарды ортаға салды. Мемлекет басшысы өз сөзінде Өзбекстанның шығыс пен батыс, солтүстік пен оңтүстік арасында қарым-қатынас көпірі болуға әрдайым дайын екенін атап өтіп: «Еліміз әрдайым өркениеттер диалогы үшін алаң қызметін атқаруға дайын», деді.

Бұл мәлімдеме Өзбекстанның қазіргі халықаралық қатынастар жүйесіндегі стратегиялық көзқарасын айқындайды. Самарқанд саммиті тарихи оқиға болып қалды, себебі соңғы 40 жыл ішінде ЮНЕСКО Бас конференциясы алғаш рет Париждегі бас штабтан тыс жерде өтті.

Бұл жағдай «Жаңа Өзбекстанда» жүргізіліп жатқан реформаларға жоғары сенім белгісі ретінде қабылданды. Президенттің сөзінде білім мәселесі негізгі орынға ие болды.

Әр балаға тең мүмкіндік беру қажеттігін атап өткен Шавкат Мирзиёев, ЮНЕСКО жанында инклюзивті білім беруді дамыту бойынша ғаламдық платформа құруды ұсынды. Бұл құрылым ерекше қажеттілігі бар балалар үшін озық тәжірибе мен технологиялар алмасатын орталық болуға бағытталған.

Осы тақырыпты жалғастыра отырып, Президентіміз кәсіптік білім бойынша дүниежүзілік саммит өткізу бастамасын ұсынды. Бұл саммит әлемдік деңгейде кадрлар даярлау бойынша ортақ тәсілдерді әзірлеу алаңы болуы тиіс.

Заманауи технологияларды оқу үдерісіне интеграциялауға ерекше назар аударылды. Өзбекстан ЮНЕСКО-мен бірлесе отырып «Жасанды интеллект мектебі» жобасын жүзеге асыруға дайын екенін білдірді.

Сондай-ақ, жасанды интеллектіні пайдаланудың этикалық қырларын талқылауға арналған халықаралық форум өткізу ұсынылды. Бұл цифрлық дәуірдің тек технологиялық емес, сонымен қатар гуманитарлық мәселелерін терең түсінуді көрсетеді.

Адамзаттың мәдени мұрасын сақтау мәселелеріне арналған тақырыпта президент бірқатар маңызды ұсыныстар ортаға салды. Солардың бірі – 19-қарашаны Құжатты мұра күні ретінде жариялау.

Осы бағыттағы жұмысты жүйелі ұйымдастыру үшін ЮНЕСКО құрылымында Халықаралық сандық мұра институтын құру ұсынылды. Бұл институт архивтер мен қолжазбаларды цифрландырумен айналысады.

Дәстүрлі қолөнерді дамытуға бейілділігін растаған Өзбекстан 2027 жылы Бұхарада Халықаралық қолөнершілер конгресін өткізу бастамасын ұсынды. Гендерлік мәселелерге де назар аударылды.

Әйелдер ғылыми және мәдени ұйымдарда басшылық лауазымдардың тек төрттен бір бөлігін ғана иеленіп отырғанын атап өткен Президент Шавкат Мирзиёев, ЮНЕСКО жанында Әйелдер көшбасшылығы академиясын құруды ұсынды. Бұл мәселені практикалық тұрғыда талқылау үшін Самарқандта Халықаралық әйелдер форумын өткізу жоспарланған.

Жаһандық климаттық өзгерістер аясында инновациялық экологиялық бастама – «ЮНЕСКО экологиялық астанасы» тұжырымдамасы ұсынылды. Бұл мәртебе «жасыл» бағдарламаларды табысты жүзеге асырып жатқан қалаларға беріледі.

Өзбекстан нақты қадам ретінде Хиуада өзгермелі климат жағдайында мұра нысандарын сақтау бойынша халықаралық симпозиум өткізуге дайын. Самарқанд саммиті Өзбекстан тарапынан гуманитарлық ынтымақтастықты жылдар бойы дамыту бағытын айқындаушы стратегиялық бастамалар топтамасын алға шығару алаңына айналды.

“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!