
2026-жылдан бастап Өзбекстанда жаңартылған әлеуметтік сақтандыру жүйесі енгізіледі. Бұл жүйе барлық ресми түрде жұмыс істейтін азаматтарды уақытша еңбекке жарамсыздық, жүктілік және босану бойынша жәрдемақылармен толық қамтуды мақсат етеді.
Аталған ұсыныстар 29 қазанда президент Шавкат Мирзиёевтің салаға қатысты арнайы таныстырылымы барысында мақұлданды. Бұл реформалардың нәтижесінде төлемдер орталықтандырылған түрде Әлеуметтік қорғау қоры арқылы жүзеге асырылады.
Бұл жеке сектор жұмысшыларын толық қамтымау секілді мәселелерді шешуге бағытталған маңызды қадам болып саналады. Бүгінгі күні жеке сектор жұмыс берушілері әлеуметтік төлемдерді қосымша қаржылық жүк ретінде қабылдайды, бұл өндіріс өзіндік құнын арттырып, бәсекеге қабілеттілікті төмендетеді.
Нәтижесінде көптеген ресми жұмыс істейтін азаматтар қиын өмірлік жағдайларда жеткілікті әлеуметтік қорғаудан айырылып келеді. Реформа кезең-кезеңімен жүзеге асырылады.
2026-жылдан Әлеуметтік қорғау қоры жүктілік және босану бойынша жәрдемақылар тағайындауды және төлеуді бастайды. Сол жылдың екінші жартысында жүйе кеңейтіліп, уақытша еңбекке жарамсыздық бойынша төлемдер, яғни «ауру парағы» бойынша жәрдемақылар да қор есебінен өтеледі.
Аталған бастама мемлекет тарапынан Халықаралық еңбек ұйымы конвенциялары, атап айтқанда, «Әлеуметтік қамсыздандырудың минималды стандарттары туралы» және «Аналықты қорғау туралы» стандарттарға сәйкестік стратегиясының бір бөлігі саналады. Осы халықаралық стандарттарға сәйкес, ауру және аналық бойынша төлемдер әлеуметтік сақтандыру механизмдері арқылы жүзеге асырылуы тиіс.
Реформа жобасын таныстыру кезінде ресми өкілдер елдегі кедейшілікпен күрестегі жетістіктерді атап өтті. 2021 жылдан бері кедейшілік деңгейі 17 пайыздан 6,8 пайызға дейін төмендеген.
Сонымен қатар, аз қамтылғандарға бөлінетін жәрдемақы үлесі 14 пайыздан 6,1 пайызға дейін қысқарған. Жаңа жүйе тек қол жеткізілген нәтижелерді нығайтуға ғана емес, сонымен бірге еңбек қатынастарын заңдастыру және бизнесті «көлеңкелі экономикадан» шығаруға қосымша серпін беруге бағытталған.
Президент Шавкат Мирзиёев ұсынылған шараларды мақұлдай отырып, жүйені ашық және тиімді ету қажеттігіне назар аударды. Әлеуметтік сақтандыру жүйесін толық цифрландыру бойынша тапсырмалар берілді.
Жаңа жүйеде жәрдемақыларды автоматты түрде тағайындау тәртібін енгізу жоспарлануда. Бұл бюрократиялық үдерістерді азайтып, азаматтарға уақытылы және артық өтінішсіз көмек алу мүмкіндігін ұсынады.
“Zamin”-ді Telegram-нан оқыңыз!
Ctrl
Enter
Қате таптыңыз ба?
Сөйлемді бөліп, Ctrl+Enter басыңыз Тақырыпқа қатысты жаңалықтар