Фото: Getty Images
Украина қуролли кучлари бош қўмондони Олександр Сирский шанба кунига ўтар кечаси украин кучлари Донецк областидаги Авдийивка шаҳридан олиб чиқилганини маълум қилди. Россияликлар сўнгги кунларда украин қўшинларининг бир қисмини қуршовга олишга ва мудофаачилар таъминоти олиб борилган катта трассани тўсиб қўйишга муваффақ бўлганди.
«Авдийивка атрофида юзага келган оператив вазиятдан келиб чиққан ҳолда, қуршовга тушиб қолишдан қочиш ҳамда ҳарбий хизматчиларнинг ҳаёти ва соғлигини сақлаш мақсадида бўлинмаларимизни шаҳардан олиб чиқишга ва нисбатан қулайроқ бўлган мудофаа марраларига ўтиш бўйича қарор қабул қилинди», — дейилган Сирскийнинг фейсбукдаги хабарида.
«Таврия» гуруҳи қўмондони Олександр Тарнавский «шахсий таркиб аллақачон олиб чиқилгани» ва украиналик ҳарбийлар «белгиланган марраларда мудофаани эгаллагани» ҳақида маълум қилган.
Россия қўшини 2022 йил февралида кенг кўламли босқин бошланганидан буён Авдийивкани эгаллаш учун бир неча бор ҳаракат қилиб кўрганди. 2023 йил октябрида эса шаҳар томон кенг кўламли юриш бошланганди.
Россия ҳукуматига яқин бўлган манбалар хабар қилишича, Кремлдан ушбу шаҳарни қандай қилиб бўлмасин март ойидаги президентлик сайловларига қадар эгаллаш бўйича топшириқ келган, бу орқали қайта сайланиш арафасида Владимир Путиннинг Украинага қарши урушда муваффақият қозонаётганини намойиш этиш кўзланган.
Украина мудофаа кучлари узоқ вақт давомида мудофаани ушлаб туришди, январ ойи охирида эса экспертлар вазият критик кўринишга келгани ва гарнизонни олиб кетиш зарурлигини айта бошлашди, аммо бу рўй бермади.
Авдийивка – қарийб 10 йил муқаддам, 2014 йил баҳорида Россия қўшини қўлловида руспараст айирмачилар томонидан эгалланган Донецк яқинидаги кичик саноат шаҳридир.
Ўтган йиллар давомида Авдийивка украин қўшини назоратида қолганди, бу ерда кучли мудофаа истеҳкомлари барпо этилганди. Томонларнинг туташув чизиғига жуда яқин жойлашганига қарамай, кенг кўламли урушга қадар ушбу шаҳар ривожланишга ва иқтисодий жиҳатдан ўсишга эришганди.
Россиянинг 2022 йил февралидаги босқини эса барчасини ўзгартирди. Маҳаллий завод фаолияти тўхтатилди, аҳолининг катта қисми ҳар кунги вайронкор бомбалашлардан қочиш учун шаҳарни тарк этди.
Россия армияси кучли мудофаа чизиқларини бир ҳамлада енгиб ўтишнинг имкони йўқлигини тушунгач, шаҳарни авиация зарбалари ва пиёдалар штурмлари билан вайрон қилиш тактикасига ўтди.
Бугунги кунга келиб шаҳардан кўп нарса қолмаган: интенсив бомбардимон қилиш ва ҳарбий ҳаракатлар туфайли шаҳардаги деярли барча бинолар тамомила вайрон бўлган ёки жиддий шикастланган.
Авдийивкадаги ҳарбий ҳаракатлар вақтида амалда бирорта бутун бино қолмаган
Авдийивка икки томон учун ҳам муҳим сиёсий ва ҳарбий аҳамиятга эга эди. Россия Донецк Украина қуролли кучлари артиллерияси ўқлари остида қолмаслиги учун украин қўшинини хавфсиз масофага чекинтиришга ҳаракат қилди.
Украина учун Авдийивка йирик темирйўл тугуни, катта саноат маркази сифатида, шунингдек Донецкни доимий таҳдид остида ушлаб туриш учун зарур эди.
Ундан бир неча километр наридан Донецк, Ҳорливка ва Луҳанскни ўзаро боғловчи йўл ўтган. Агар бу йўлни кесиб қўйишнинг имкони бўлганида, бу Россия қўшини логистикасини сезиларли даражада қийинлаштирган бўларди.
10 октябр куни Россия армияси украин кучларини шаҳардан чекинтириш учун Авдийивка томон катта юриш бошлади.
Киев баҳоларига кўра, юришда 40 минг атрофида россиялик аскар қатнашди, улар Авдийивкани икки томондан айланиб ўтиб, қуршовга олиш учун жанубий ва шимолий қанотларга ҳужум қилишди.
Украина ҳукумати россияликлар бу юриш давомида катта йўқотишларга учраганини даъво қилишган - юришнинг илк ойидаёқ қурбонлар сони 10 минг атрофида бўлган.
Украина қуролли кучлари Бош штабининг бу маълумотини бошқа мустақил манбалар орқали тасдиқлашнинг имкони йўқ, аммо ижтимоий тармоқларда россияликларнинг зирҳли техникалари колонналари Авдийивка атрофида яксон этилгани акс этган кўп сонли видеоёзувлар тарқалган.
Россия армияси йўқотишлар билан ҳисоблашмасдан Авдийивкани штурм қилди
Авдийивка атрофидаги тўрт ойлик жанглар давомида россияликлар шимол ва жанубда бир неча километрга илгарилади. Улар шимолда Степне ва Бердичи қишлоқларини эгаллаб, маҳаллий кокскимё заводига яқинлашиб келишди – бу Украина қуролли кучларининг муҳим таянч пунктларидан бири эди.
Январ ойида Россия қўшини шаҳарга киришга муваффақ бўлди ва кўча жанглари бошланиб кетди. Улар украин гарнизонига таъминот етказиб бериладиган асосий йўлга яқинлашишди.
Феврал ойида эса вазият шаҳар ҳимоячилари учун ўта критик тус олди, қатор ҳарбий шарҳловчилар гарнизон қуршовга тушиши мумкинлигини айта бошлашди. Аммо Киев Авдийивкадан чекинишга буйруқ бермади ва ўзининг энг тажрибали бўлинмаларидан бирини қўшимча куч сифатида юборди.
Бу ҳарбий экспертлар огоҳлантирганидек, Бахмутда бўлган вазиятни такрорлади. Феврал ойи ўрталарига келиб Украина қуролли кучлари чекиниши учун хавфсиз йўлак кенглиги атиги бир неча километрни ташкил этаётганди.
«Бу шунчаки омон қолишга уриниш»
Ижтимоий тармоқларда тарқалган хабарлардан шаҳар ичкарисида қолган ҳарбийларнинг барчаси ҳам уюшган ҳолатда олиб чиқилмаганини кўриш мумкин. Украина ҚК 110-бригадаси жангчиси Виктор Беляк инстаграмдаги саҳифасида ҳаво ҳужумидан мудофаа кучлари жойлаштирилган «Зенит» истеҳкомидаги аскарларнинг фақат бир қисми қуршовдан чиқишга муваффақ бўлгани ҳақида ёзган.
«Гуруҳлар бирин-кетин йўлга чиқишди — кўриш даражаси нолга тенг эди. Бу шунчаки омон қолишга уриниш эди. Душман артиллерияси тинмади. Авдийивка йўли бизнинг жасадлар билан тўлди», — дея ёзган Беляк. Унинг сўзларига кўра, «Зенит»даги ярадорлар ташлаб кетилган.
Генерал Тарнавский 16 феврал куни украин бўлинмаси Авдийивканинг жанубий чеккасидаги позициядан «кичик йўқотишлар» билан чиқишга муваффақ бўлгани ва жума куни соат 13:00 ҳолатига кўра Авдийивкада қуршовда қолган украин бўлинмалари қолмаганини айтганди.
Пайшанба куни кечқурун Тарнавский шаҳарда жанглар давом этаётгани, гарнизон мудофаани ушлаб тургани, унга қўшимча куч ва ўқ-дорилар юборилганини айтаётганди. У яна шундай деганди: «Эҳтимолий сценарийларни ҳисобга олган ҳолда янги позициялар тайёрланди ва кучли истеҳкомларни тайёрлаш давом эттирилмоқда».
Авдийивка кокскимё заводидаги истеҳкомлар украин қўшинининг сўнгги таянчи бўлиб қолганди, шаҳар ичкарисидаги бўлинмалар шимоли-ғарбга олиб кетилишини таъминлаш учун ҳам бу ҳудудни ушлаб туриш талаб этиларди. Россия қўшини гарнизон шаҳарни эмин-эркин тарк этишига тўсқинлик қилиш учун босимни кучайтирди, украин қисмлари эса қанотларни ёпишга ҳаракат қилиб, арергард жанглар олиб борди. Аммо Авдийивканинг тақдири ҳал қилиб бўлинганди.
Украина президенти Володимир Зеленский декабр ойи охирида, жанглар қизиган маҳалда Авдийивкага келганди
Катта йўқотишларга қарамай, Кремл бу йўналишдаги мақсадларига эришди. Украина қуролли кучларининг 2014 йилдан буён ўзгаришга учрамай турган сўнгги мудофаа чизиғи қулади.
Россия армияси учун навбатдаги нишони Авдийивкадан 30 км ғарбда жойлашган Селидово ёки Селидоводан 12 км шимоли-ғарбдаги Покровск шаҳри бўлиши мумкин. Россия ва Украина уруши “Замин” янгиликларини “Twitter”да кузатиб боринг
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми?
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босингМавзуга оид янгиликлар
Путин Хитой талабаларига қандай маслаҳат берди?
Ўзбекистонлик 17 ёшли қиз дунёнинг етакчи университети олимлари билан тадқиқот олиб бормоқда
Орзудаги уй — қишда иссиқ, ёзда салқин. Бунга қандай эришиш мумкин?
Мансаб пиллапоялари: унга кимлар муносиб?
Пневматик қуролларни ўз ихтиёри билан топширганлар жавобгарликдан озод этилади
Шимолий Корея янги кўрсаткичларга эга баллистик ракетани синовдан ўтказди
Путин ва Си Цзиньпин учрашувидаги "ишора" штатларда ваҳима уйғотди
Ўзбекистонликлар доимий яшаш учун кўпроқ қайси давлатларга кўчиб кетмоқда?
